Triển khai Luật Thủ đô năm 2024: cầu nối cho doanh nghiệp vươn xa

Các đại biểu tham quan những sản phẩm công nghệ tại sự kiện “Kết nối công nghệ và đổi mới sáng tạo Việt Nam 2024”. Ảnh: T.L

Chính sách đặc thù phát triển cho khoa học công nghệ

Cụ thể, tại Điều 25 Luật Thủ đô năm 2024 quy định về cơ chế cho phép việc thử nghiệm có kiểm soát. Quy định này đã cho phép thử nghiệm công nghệ, sản phẩm, dịch vụ hoặc mô hình kinh doanh mới có tính đổi mới sáng tạo trong điều kiện thực tế với phạm vi được giới hạn, dưới sự kiểm soát đặc biệt của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Luật phân quyền cho Hà Nội quyết định, công bố danh mục lĩnh vực ưu tiên, khuyến khích đăng ký thực hiện thử nghiệm có kiểm soát; cho phép thử nghiệm và ban hành quy chế thử nghiệm riêng cho từng công nghệ, sản phẩm, dịch vụ hoặc mô hình kinh doanh mới được cho phép thử nghiệm; quyết định điều chỉnh phạm vi thử nghiệm, gia hạn thử nghiệm, chấm dứt thử nghiệm; tổ chức hướng dẫn và kiểm soát quá trình thử nghiệm;

Tham vấn Bộ, cơ quan ngang Bộ chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về ngành, lĩnh vực liên quan đến nội dung thử nghiệm về đối tượng, phạm vi đề xuất thử nghiệm có kiểm soát và các vấn đề phát sinh trong quá trình thử nghiệm nếu thấy cần thiết.

Bộ, cơ quan ngang Bộ có trách nhiệm cho ý kiến đối với các nội dung mà UBND TP có yêu cầu tham vấn; báo cáo HĐND cho phép miễn áp dụng một số quy định của pháp luật để phục vụ yêu cầu thử nghiệm theo quy định tại khoản 5 Điều này trước khi cho phép thử nghiệm. Báo cáo về nội dung, phạm vi, đối tượng được miễn áp dụng quy định của pháp luật đến cơ quan có thẩm quyền ban hành quy định đó để theo dõi, phục vụ yêu cầu quản lý Nhà nước;

Hàng năm, báo cáo Chính phủ, HĐND về tình hình và kết quả thực hiện các nội dung thử nghiệm có kiểm soát do mình cho phép. Báo cáo Chính phủ về kết quả của từng dự án thử nghiệm tại thời điểm kết thúc dự án hoặc khi có đủ khả năng để áp dụng chính thức, trong đó nêu rõ các lợi ích, rủi ro và yêu cầu quản lý đối với công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh được thử nghiệm đã được làm rõ trong quá trình thử nghiệm; kiến nghị các giải pháp hoàn thiện pháp luật về lĩnh vực, nội dung có liên quan…

Theo tiến sĩ Nguyễn Từ, Trường Đại học Kinh doanh và Công nghệ Hà Nội, những cơ chế, chính sách vượt trội này là cơ sở để khuyến khích các tổ chức, cá nhân mạnh dạn dấn thân đầu tư nghiên cứu những sản phẩm, ứng dụng mới. Ngoài ra, trong Luật cũng có quy định về việc đầu tư mạo hiểm, điều này cho thấy sự thích ứng với quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng.

PGS.TS Nguyễn Tuấn Anh, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Thủ đô Hà Nội cho rằng, việc đưa quy định về đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách vào Luật Thủ đô năm 2024 là một bước tiến quan trọng, tạo ra những tác động tích cực và mở ra nhiều cơ hội mới cho việc thúc đẩy đổi mới sáng tạo tại Hà Nội.

Tuy nhiên, đầu tư mạo hiểm luôn đi kèm với rủi ro cao. Vì vậy, cần có các cơ chế quản lý rủi ro hiệu quả. Theo đó, cần tăng cường đào tạo và thu hút nhân tài. Các cơ quan quản lý Nhà nước, các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp, các nhà đầu tư cần phối hợp chặt chẽ để tạo ra một môi trường thuận lợi cho các doanh khởi nghiệp.

Việc xây dựng một quỹ đầu tư mạo hiểm thành công đòi hỏi sự nỗ lực của nhiều bên, bao gồm chính quyền TP các nhà đầu tư, các chuyên gia và các doanh nghiệp khởi nghiệp. Với một cơ cấu tổ chức phù hợp và những hoạt động hiệu quả, quỹ đầu tư mạo hiểm sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp tại Hà Nội.

Mở ra nhiều cơ sở hội cho các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo

Luật Thủ đô năm 2024 được đánh giá là đòn bẩy phát triển kinh tế, xã hội cho Hà Nội và cả nước. Để Luật thực sự đi vào cuộc sống và phát huy tối đa hiệu quả, việc tổ chức thực thi Luật một cách đồng bộ đảm bảo hiệu năng, hiệu suất, hiệu quả là điều hết sức quan trọng.

Theo Tổng Giám đốc Công ty CP Đào tạo và Phát triển nhân lực Dgroup Lê Thị Dung, Luật Thủ đô năm 2024 không chỉ tạo ra môi trường đầu tư thuận lợi hơn mà còn mở ra nhiều cơ hội cho doang nghiệp (DN), đặc biệt là các DN khởi nghiệp sáng tạo. Luật đã có những chính sách thúc đẩy hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Hà Nội và Hà Nội sẽ có các tổ chức trung gian hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo như trung tâm xúc tiến, vườn ươm, quỹ đầu tư (Điều 3). Đây là yếu tố rất quan trọng giúp startup dễ dàng tiếp cận vốn, công nghệ và mạng lưới cố vấn chất lượng cao.

Bên cạnh đó, Luật cũng nhấn mạnh Hà Nội sẽ trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số hàng đầu (Điều 23). Với những chính sách này, Hà Nội sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn cho startup, giúp DN không chỉ phát triển trong nước mà còn vươn ra thị trường quốc tế. Để tận dụng tối đa những cơ hội mà Luật mới mang lại, mỗi DN cần chủ động thay đổi và thích nghi.

Cần nắm rõ các chính sách hỗ trợ mới, trong đó các DN khởi nghiệp nên tìm hiểu kỹ về những ưu đãi tài chính, thuế, quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo để có thể tận dụng nguồn lực này một cách hiệu quả; đầu tư mạnh vào công nghệ và chuyển đổi số, với định hướng xây dựng Hà Nội thành trung tâm công nghệ cao, DN nào nắm bắt sớm xu hướng này sẽ có lợi thế cạnh tranh lớn.

Kết nối với các tổ chức trung gian và hệ sinh thái khởi nghiệp, Hà Nội đang phát triển nhiều trung tâm hỗ trợ startup, quỹ đầu tư, vườn ươm DN (Điều 3). DN cần chủ động tham gia để tìm kiếm cơ hội hợp tác, mở rộng thị trường; DN cần tư duy dài hạn và hướng đến thị trường quốc tế. Với những chính sách đổi mới, Hà Nội không chỉ là thị trường tiềm năng mà còn là cầu nối để DN vươn xa hơn.

Phó Chủ tịch HĐTV, Giám đốc điều hành Công ty TNHH Truyền thông & Marketing MacKey Dương Quỳnh Liên nhận định, với những điểm nhấn đầy tích cực, Luật Thủ đô năm 2024 sẽ tạo ra một môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, minh bạch và hấp dẫn hơn, thu hút được nhiều nguồn lực trong và ngoài nước để phát triển kinh tế Thủ đô. Luật mới cần tạo ra những cơ chế, chính sách đột phá, đặc thù, vượt trội so với các quy định chung của pháp luật, nhằm giải quyết những “điểm nghẽn”, tháo gỡ khó khăn, tạo động lực cho sự phát triển của Thủ đô.

So với Luật Thủ đô năm 2013 thì Luật Thủ đô năm 2024 phân cấp, phân quyền mạnh mẽ, cho phép Hà Nội chủ động hơn trong việc quyết định các vấn đề về quy hoạch, đầu tư, quản lý đô thị. DN sẽ được hưởng lợi từ việc thủ tục hành chính nhanh gọn hơn, các quyết định đầu tư được thông qua nhanh chóng hơn, giảm thiểu chi phí thời gian và cơ hội.

Luật mới quy định các cơ chế, chính sách đặc thù cho Hà Nội, bao gồm ưu đãi đầu tư, hỗ trợ DN khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phát triển các ngành công nghệ cao, tài chính, du lịch, dịch vụ chất lượng cao. DN có cơ hội tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi, các chính sách hỗ trợ về thuế, đất đai, đào tạo nguồn nhân lực, tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các dự án đầu tư;

Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính, tăng cường tính minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho DN hoạt động. DN sẽ giảm thiểu được chi phí tuân thủ, tiết kiệm thời gian và nguồn lực, tập trung vào hoạt động sản xuất kinh doanh…

Phát triển công nghiệp văn hóa vùng cần kết hợp sáng tạo với công nghệ

Bạch Dương