Giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi Luật Thủ đô 2024

Đưa Luật Thủ đô 2024 vào cuộc sống để thúc đẩy Hà Nội phát triển nhanh chóng và bền vững, xứng tầm là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước. Ảnh Thanh Hải

Một số cơ chế, chính sách đặc thù Luật Thủ đô 2024

Chia sẻ về một số cơ chế đặc thù vượt trội của Luật Thủ đô 2024, giải pháp hiệu quả nhằm thực thi luật, Thạc sĩ Nguyễn Xuân Thái, Giảng viên chính Khoa Nhà nước và Pháp luật, Trường đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong TP Hà Nội cho biết, Luật Thủ đô 2024 đã bảo đảm tổ chức chính quyền Thủ đô theo hướng tinh gọn, chuyên nghiệp, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Theo quy định của Luật, TP Hà Nội được bầu 125 đại biểu HĐND TP, trong đó có ít nhất là 25% tổng số đại biểu hoạt động chuyên trách (tăng 30 đại biểu so với hiện tại).

Thường trực HĐND TP Hà Nội hoạt động chuyên trách có không quá 11 thành viên gồm Chủ tịch, không quá 3 Phó Chủ tịch (tăng 1 Phó Chủ tịch và 4 thành viên Thường trực HĐND TP) (Quyền hạn tăng thêm trên 80 nội dung). Do đó, việc tăng số lượng đại biểu chuyên trách sẽ đồng nghĩa với việc tăng thêm sức mạnh cho bộ máy để không ngừng nâng cao hiệu lực, hiệu quả, chất lượng hoạt động của HĐND các cấp, bảo đảm thực chất và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ mới.

Đối với UBND TP Hà Nội, Luật Thủ đô 2024 đã phân cấp cho chính quyền TP quyết định thành lập mới đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý; UBND, Chủ tịch UBND, cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND các cấp được phân cấp hoặc ủy quyền thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn do pháp luật quy định. Để bảo đảm cơ chế kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực trong việc thực hiện các nhiệm vụ được phân cấp, ủy quyền, tránh lạm dụng, ủy quyền tràn lan.

Luật Thủ đô 2024 cũng phân quyền trực tiếp cho Thường trực HĐND TP khi quy định trong thời gian HĐND TP không họp, Thường trực HĐND TP quyết định một số nội dung và báo cáo HĐND TP tại kỳ họp gần nhất. Quy định này sẽ giúp bảo đảm tính cấp thiết, kịp thời trong quá trình quản lý, điều hành tại Thủ đô. Luật này phân cấp đáng kể cho chính quyền TP trong nhiều lĩnh vực, tăng cường hiệu quả điều hành.

Luật Thủ đô 2024 còn ưu tiên tập trung nguồn lực cho các công trình trọng yếu; ưu tiên đầu tư cho quy hoạch phân khu sông Hồng, sông Đuống; thí điểm thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm từ ngân sách Nhà nước cho doanh nghiệp công nghệ cao tại Khu công nghệ cao Hòa Lạc. Luật cũng ưu tiên phát triển nhà ở xã hội.

Luật Thủ đô năm 2024 xác định, Nhà nước ưu tiên đầu tư, thu hút các nguồn lực nhằm phát huy tiềm năng, thế mạnh của Thủ đô để xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô. Trong đó, trường hợp ngân sách trung ương tăng thu so với dự toán các khoản thu phân chia giữa ngân sách trung ương với ngân sách TP Hà Nội, ngân sách trung ương trích 30% của số tăng thu để thưởng cho ngân sách TP. Ngân sách TP Hà Nội được hưởng 100% số thu tăng thêm từ các khoản thu do việc điều chỉnh chính sách phí, lệ phí để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế - xã hội và chi hoạt động kinh tế, khoa học và công nghệ, giáo dục, y tế, văn hóa, thể thao và phúc lợi xã hội thuộc nhiệm vụ chi của ngân sách TP.

TP Hà Nội được thí điểm thành lập quỹ đầu tư mạo hiểm có sử dụng ngân sách Nhà nước để đầu tư vốn vào các doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong các lĩnh vực trọng điểm về khoa học, công nghệ của TP nhằm hỗ trợ, thúc đẩy đổi mới, sáng tạo và thương mại hóa sản phẩm khoa, học công nghệ.

Cùng với đó, Luật Thủ đô 2024 quy định chế tài xử phạt nghiêm minh. Theo Điều 33 Luật Thủ đô 2024 quy định, HĐND TP được quy định mức tiền phạt cao hơn nhưng không quá 2 lần mức tiền phạt chung do Chính phủ quy định trong lĩnh vực văn hóa, quảng cáo, đất đai, xây dựng, phòng cháy, chữa cháy, an toàn thực phẩm, giao thông đường bộ, bảo vệ môi trường, an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Trong trường hợp thật cần thiết, Chủ tịch UBND các cấp được áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước đối với công trình xây dựng sai quy hoạch, xây dựng không có giấy phép hoặc sai giấy phép xây dựng; công trình xây dựng sai với thiết kế xây dựng được phê duyệt.

Giải pháp nâng cao hiệu quả thực thi Luật Thủ đô 2024

Theo Thạc sĩ Nguyễn Xuân Thái, để nâng cao hiệu quả thực thi Luật Thủ đô 2024, cần tăng cường tuyên truyền, phổ biến Luật Thủ đô như: tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến nội dung Luật đến các cấp, ngành và người dân; tổ chức các chương trình đào tạo, tập huấn cho cán bộ, công chức về các quy định mới; sử dụng đa dạng kênh truyền thông để giúp người dân và doanh nghiệp hiểu rõ các quy định mới; xây dựng các tài liệu hướng dẫn dễ hiểu, dễ nhớ cung cấp trên các nền tảng trực tuyến; khuyến khích sự tham gia của người dân vào quá trình thực thi: tổ chức các diễn đàn, tọa đàm để người dân có thể góp ý về việc thực hiện Luật Thủ đô; tạo cơ chế để người dân giám sát các dự án phát triển đô thị, tránh lãng phí và tiêu cực.

Cùng với đó, cần hoàn thiện văn bản hướng dẫn thi hành như ban hành sớm các Nghị định, thông tư hướng dẫn chi tiết thi hành Luật, đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất và khả thi trong thực tế; linh hoạt sửa đổi, bổ sung khi cần thiết và luôn lắng nghe phản hồi từ thực tiễn, kịp thời điều chỉnh linh hoạt các văn bản dưới luật nếu có vướng mắc hoặc không phù hợp với thực tiễn.

Cần nâng cao năng lực thực thi cho cán bộ, công chức như tổ chức đào tạo chuyên môn, chuyên sâu. Tập huấn thực tiễn cho các cán bộ thực thi tại các sở, ngành, quận, huyện; tăng cường tuyển chọn nhân sự chất lượng cao, ưu tiên thu hút nhân sự có kinh nghiệm trong các lĩnh vực như quy hoạch, tài chính, công nghệ; khuyến khích chuyên gia, trí thức tham gia vào quá trình hoạch định và thực thi chính sách.

Cần ứng dụng công nghệ trong quản lý hành chính, số hóa thủ tục hành chính, áp dụng trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) để phân tích, dự báo xu hướng phát triển đô thị, từ đó có chính sách phù hợp. Xây dựng hệ thống quản lý thông minh để hỗ trợ cán bộ thực thi, giám sát tiến độ triển khai Luật.

"Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp trên sẽ góp phần đưa Luật Thủ đô 2024 vào cuộc sống, thúc đẩy Hà Nội phát triển nhanh chóng và bền vững, xứng tầm là trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa của cả nước" - Thạc sỹ Nguyễn Xuân Thái nhấn mạnh.

Hà Nội hướng tới mục tiêu trở thành trung tâm công nghiệp công nghệ cao Hà Nội đặt ra các mục tiêu đến năm 2030 trở thành trung tâm khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo hàng đầu ...

Đề án thành lập sàn giao dịch công nghệ Hà Nội Hà Nội đang lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Nghị quyết của HĐND TP Hà Nội về việc thông qua Đề án thành ...

Duy Nguyên