Ngành sản xuất phục hồi mạnh mẽ

Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) do S&P Global công bố đạt 52,4 điểm trong tháng 7-2025. Ảnh minh họa

Sản lượng tăng nhờ đơn hàng nội địa phục hồi

Ngành sản xuất Việt Nam đã bước sang một giai đoạn khởi sắc rõ rệt khi Chỉ số Nhà quản trị mua hàng (PMI) do S&P Global công bố sáng 1/8, đạt 52,4 điểm trong tháng 7/2025. Đây là mức cao nhất kể từ tháng 11 năm 2024, đồng thời, đánh dấu lần đầu tiên sau 4 tháng, chỉ số PMI vượt ngưỡng 50, mốc phân định giữa tăng trưởng và suy giảm trong hoạt động sản xuất.

Đáng chú ý, sự phục hồi này diễn ra trong bối cảnh xuất khẩu tiếp tục suy yếu do tác động của thuế quan từ Mỹ, điều này cho thấy sức đề kháng ngày càng vững chắc của nền sản xuất Việt Nam trước các biến động bên ngoài. Theo báo cáo của S&P Global, đà tăng trở lại của số lượng đơn đặt hàng mới là yếu tố then chốt giúp sản lượng ngành sản xuất tăng tốc trong tháng 7. Đây là tháng thứ ba liên tiếp sản lượng ghi nhận mức tăng trưởng dương và tốc độ tăng lần này là nhanh nhất trong 11 tháng qua. Sự cải thiện về đơn hàng mới không chỉ thể hiện nhu cầu trong nước đang ấm lên mà còn là kết quả của sự thích ứng linh hoạt từ các DN.

Dù đơn hàng xuất khẩu tiếp tục giảm, kéo dài chuỗi suy giảm lên 9 tháng liên tiếp, các công ty sản xuất vẫn thành công trong việc bù đắp sụt giảm bằng đơn hàng nội địa và từ các thị trường không bị ảnh hưởng bởi thuế quan.

Bức tranh sáng màu của ngành sản xuất tháng 7 vẫn bị phủ bóng bởi nhiều áp lực mang tính cấu trúc, đặc biệt là tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu và chi phí đầu vào leo thang. Các DN tham gia khảo sát của S&P Global cho biết, họ gặp khó khăn trong khâu tìm mua nguyên liệu, khiến thời gian giao hàng của nhà cung cấp tiếp tục kéo dài. Hệ quả là tồn kho nguyên vật liệu đầu vào tiếp tục giảm, dù hoạt động mua hàng đã được nối lại để đáp ứng yêu cầu sản xuất.

Áp lực chi phí đầu vào cũng gia tăng mạnh, đạt mức tăng cao nhất trong 7 tháng, buộc các DN phải tăng nhẹ giá bán sản phẩm đầu ra để bù đắp phần nào gánh nặng chi phí. Tuy nhiên, mức tăng vẫn được kiểm soát ở ngưỡng vừa phải, nhằm duy trì sức cạnh tranh trên thị trường. Trước làn sóng đơn hàng mới quay trở lại, ngành sản xuất cũng ghi nhận sự chuyển động tích cực về mặt nhân sự. Dù số lượng việc làm vẫn giảm nhẹ, đây là mức giảm thấp nhất trong 9 tháng qua. Điều này cho thấy, các DN đang có xu hướng giữ chân lao động và chờ đợi một đợt phục hồi rõ ràng hơn.

Cùng với đó, lượng công việc tồn đọng tiếp tục giảm, cho thấy hiệu suất làm việc và công suất máy móc đã được cải thiện, tạo nền tảng để các DN có thể mở rộng sản xuất trong thời gian tới nếu đơn hàng duy trì đà tăng.

Tâm lý kinh doanh vẫn thận trọng

Mặc dù nhiều chỉ số cải thiện, tâm lý kinh doanh trong ngành sản xuất vẫn duy trì ở mức thấp so với trung bình lịch sử. Đây là kết quả của nỗi lo kéo dài về chính sách thuế quan từ Mỹ, vốn đã gây ra những tác động đáng kể tới các DN xuất khẩu. Bên cạnh đó, các nhà sản xuất cũng tỏ ra thận trọng khi đánh giá triển vọng tương lai, dù vẫn kỳ vọng sản lượng sẽ tăng trong 12 tháng tới. Hy vọng được đặt vào những yếu tố như ổn định kinh tế vĩ mô, ra mắt sản phẩm mới, và khả năng cải thiện đơn hàng nội địa.

Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence, Andrew Harker nhận định, kết quả khảo sát PMI tháng 7 là dấu hiệu rõ ràng cho thấy ngành sản xuất Việt Nam đang phục hồi nhanh chóng sau những gián đoạn do thông báo thuế quan từ Mỹ.

“Mặc dù xuất khẩu vẫn chịu áp lực, các DN đã thành công trong việc đa dạng hóa thị trường và tập trung vào nhu cầu trong nước, nhờ đó duy trì đà tăng trưởng đơn hàng mới tổng thể”, ông Harker nói.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý rằng, nếu tình trạng thiếu hụt nguyên liệu không được giải quyết trong thời gian tới, đây có thể là yếu tố kìm hãm đà tăng trưởng của ngành sản xuất. Việc cải thiện chuỗi cung ứng, tăng dự trữ nguyên vật liệu và mở rộng mạng lưới cung ứng trong khu vực sẽ là chìa khóa để duy trì sự bền vững.

Trong bối cảnh ngành sản xuất đang đứng trước cơ hội bật dậy sau giai đoạn suy giảm, việc duy trì môi trường kinh doanh ổn định, cải thiện tiếp cận tín dụng và hỗ trợ khơi thông nguyên liệu đầu vào là những giải pháp cấp thiết mà cơ quan quản lý cần nhanh chóng thực hiện. Ngoài ra, để ứng phó với xu hướng bảo hộ thương mại đang gia tăng toàn cầu, Việt Nam cũng cần tiếp tục mở rộng thị trường, tận dụng FTA thế hệ mới và hỗ trợ DN nâng cao năng lực tuân thủ tiêu chuẩn quốc tế.

Việc chỉ số PMI vượt ngưỡng 52 điểm trong tháng 7 là tín hiệu tích cực và rất cần thiết đối với nền kinh tế Việt Nam, nhất là khi nhiều ngành vẫn đang chịu áp lực cả trong và ngoài nước. Tuy nhiên, để sự phục hồi này thực sự bền vững, cần có sự phối hợp đồng bộ giữa chính sách vĩ mô, hỗ trợ DN và cải cách chuỗi cung ứng nhằm giúp ngành sản xuất giữ vững đà tăng trưởng trong bối cảnh còn nhiều biến động toàn cầu.

	Diễn đàn công nghiệp sản xuất 2025: Việt Nam đã sẵn sàng cho cuộc chuyển đổi lớn trong ngành điện tử?
	Áp lực thuế quan đè nặng đơn hàng xuất khẩu

Văn Quý