Xây dựng văn hoá tuân thủ pháp luật

Xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh, đáp ứng yêu cầu phát triển Thủ đô. Ảnh: Gia Huy

Theo Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Lê Vệ Quốc, xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật được đặt ra tại Nghị quyết số 66-NQ/TW có ý nghĩa rất quan trọng trong bối cảnh toàn hệ thống chính trị đang tập trung cao độ thực hiện cuộc cách mạng tinh gọn tổ chức bộ máy; sớm đưa mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đi vào hoạt động; tháo gỡ các điểm nghẽn thể chế để thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển; đặc biệt là thực hiện mục tiêu Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa theo tinh thần của Nghị quyết số 27-NQ/TW.

Vì vậy, việc nghiên cứu kỹ lưỡng cấu trúc nội tại cũng như cách thức tồn tại khách quan của văn hóa tuân thủ pháp luật trong đời sống xã hội là nền tảng để nhận diện đầy đủ các yếu tố tác động. Từ đó xác định các điều kiện bảo đảm cho sự hình thành và phát triển bền vững của văn hóa này. Những yếu tố đó bao gồm hệ thống pháp luật công bằng, dễ tiếp cận; môi trường chính trị - xã hội ổn định; sự gương mẫu của đội ngũ cán bộ, công chức; vai trò định hướng của truyền thông cũng như nhận thức và hành vi pháp lý của mỗi công dân.

Ông Lê Vệ Quốc cho biết, với vai trò là cơ quan tham mưu chủ trì xây dựng Nghị quyết số 66-NQ/TW, Bộ Tư pháp sẽ đề xuất thể chế hóa nội dung "văn hóa tuân thủ pháp luật" thành chức năng, nhiệm vụ cụ thể trong chương trình công tác của hệ thống chính trị và chính quyền các cấp. Việc thể chế hóa này không chỉ là yêu cầu kỹ thuật lập pháp mà còn là bước chuyển quan trọng nhằm đưa văn hóa tuân thủ pháp luật trở thành một bộ phận cấu thành trong mọi chính sách phát triển quốc gia, góp phần củng cố niềm tin của người dân vào pháp luật và thiết chế công quyền.

Theo Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội Phạm Thị Thanh Hương, văn hóa tuân thủ pháp luật có vai trò quan trọng không thể thiếu trong sự nghiệp xây dựng, hoàn thiện pháp luật, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và tinh thần thượng tôn Hiến pháp, pháp luật.

Tại TP Hà Nội, các Kế hoạch phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) hàng năm của TP đều đưa nội dung “đổi mới công tác PBGDPL và tập trung xây dựng văn hoá tuân thủ pháp luật” là kim chỉ nam trong các hoạt động PBGDPL của các cấp, các ngành từ TP đến cơ sở. Cùng với đó, TP chú trọng lồng ghép xây dựng tuân thủ văn hoá pháp luật qua xây dựng Chương trình “Người Hà Nội thanh lịch văn minh”, là 1 trong 10 Chương trình công tác trọng tâm của Đảng bộ TP Hà Nội. Tuân thủ, xây dựng văn hoá pháp luật cũng được TP đưa vào trong các Kế hoạch triển khai Ngày pháp luật Việt Nam hàng năm; TP cũng đã ban hành 2 Bộ Quy tắc ứng xử, lồng ghép văn hoá tuân thủ pháp luật trong văn hoá đời sống của cán bộ, công chức, viên chức và Nhân dân… Nhờ đó, việc gắn văn hoá với việc tuân thủ pháp luật, coi tuân thủ pháp luật là một tiêu chuẩn của con người văn hoá, xây dựng con người Hà Nội đã làm cho ý thức tự tôn tìm hiểu pháp luật, tuân thủ pháp luật được nâng cao.

Trong bối cảnh yêu cầu đổi mới tư duy trong công tác xây dựng, tổ chức thi hành pháp luật, đổi mới công tác PBGDPL và xây dựng văn hóa tuân thủ pháp luật trong cán bộ, Nhân dân, Phó Giám đốc Sở Tư pháp TP Hà Nội đã đề xuất một số giải pháp góp phần đổi mới công tác PBGDPL và xây dựng “văn hóa tuân thủ pháp luật” trên địa bàn TP Hà Nội.

Trong đó, coi việc tuân thủ pháp luật là một thành tố quan trọng của văn hoá, đó là khi đánh giá tuân thủ pháp luật được xem là một trong tiêu chí để đánh giá về tiêu chí văn hoá trong đời sống dân cư (văn hoá trong gia đình, trong cộng đồng, trong cơ quan, đơn vị), văn hoá tuân thủ pháp luật trong tiêu chí đánh giá nhiệm vụ tại cơ quan, đơn vị. Đồng thời, tạo điều kiện cho người dân tuân thủ pháp luật một cách tự nguyện, tự giác: không những thể chế (chính sách, quy định) hợp lý mà còn là hạ tầng xã hội, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng công nghệ đầy đủ.

	Đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật theo tinh thần Nghị quyết số 66-NQ/TW
	Đổi mới tư duy xây dựng pháp luật
	Xây dựng pháp luật phải sát thực tiễn, tháo gỡ "điểm nghẽn" đang cản trở sự phát triển

Bạch Dương