Bé gái nguy kịch sau khi ăn món canh rau cải nấu nước giếng

Trẻ tím tái trước tiêm xanh methylene và hồng hào trở lại sau điều trị bằng xanh methylene. Ảnh: BVCC

Mới đây, Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố tiếp nhận một trường hợp bệnh nhi P.T.M (quê tại Cần Đước, Long An) nhập viện trong tình trạng tím môi, da xanh tái và chỉ số SpO2 xuống thấp. Theo lời kể của mẹ bé – người trực tiếp chăm sóc, khoảng 14h cùng ngày, trẻ ăn cơm với ghẹ và cải bó xôi được nấu bằng nước giếng. Chỉ khoảng một giờ sau bữa ăn, khi đang chơi, bé bất ngờ giật mình, môi tím tái, da chuyển màu xanh xám khiến cả nhà hốt hoảng đưa đi cấp cứu.

Tại bệnh viện, các bác sĩ ghi nhận trẻ tỉnh, quấy khóc, không sốt, không khò khè, không nôn ói, nhưng da xanh tím toàn thân, môi tím rõ rệt. Các chỉ số sinh tồn cho thấy mạch nhanh 140 lần/phút, thở đều nhưng có co lõm nhẹ, chỉ số bão hòa oxy trong máu (SpO2) còn 75%. Không ghi nhận dấu hiệu mất nước, xuất huyết hay phản ứng dị ứng.

Kết quả xét nghiệm khí máu động mạch cho thấy tình trạng thiếu oxy trầm trọng kèm toan chuyển hóa nặng. Nồng độ lactate máu tăng cao đến 4,8 mmol/L – gấp đôi mức bình thường. Tuy nhiên, X-quang ngực và siêu âm tim không phát hiện tổn thương hô hấp hay bất thường tim mạch.

Các bác sĩ nghi ngờ trẻ bị methemoglobin máu – một rối loạn hiếm gặp khi hemoglobin trong hồng cầu bị oxy hóa thành dạng không thể gắn và vận chuyển oxy đến các mô. Để xác định chẩn đoán, bác sĩ đã thực hiện một xét nghiệm: lấy máu trẻ tiếp xúc với khí trời trong ống nghiệm. Sau khi lắc đều, mẫu máu vẫn giữ nguyên màu nâu đen thay vì chuyển sang đỏ tươi như bình thường, xác nhận đây là methemoglobin máu.

Ngay lập tức, bé được cho thở oxy và tiêm tĩnh mạch thuốc giải độc xanh methylene. Đồng thời, trẻ cũng được cho uống than hoạt để loại bỏ chất độc còn lại trong đường tiêu hóa. Sau khoảng 30 phút, tình trạng cải thiện rõ rệt: da hồng hào trở lại, chỉ số SpO2 tăng dần lên 95%, trẻ phục hồi tốt và qua cơn nguy kịch.

Chia sẻ sau ca cấp cứu, BSCKII Nguyễn Minh Tiến – Phó Giám đốc Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố – cảnh báo các bậc phụ huynh cần thận trọng trong việc sử dụng nước giếng để chế biến thức ăn cho trẻ nhỏ. Trong nước giếng có nhiều nitrate (NO3-) là chất oxy hóa gây biến đổi hồng cầu hem F2+ thành F3+ không có khả năng gắn oxy để đưa đến mô cơ thể sử dụng, dẫn đến thiếu oxy tím tái, thiếu oxy mô gây chuyển hóa yếm khí làm tăng lacatate máu, toan chuyển hóa. Tốt nhất nên sử dụng nước máy bởi một số loại rau quả như rau dền, củ dền…có hàm lượng nitrate cao, khi sử dụng nước nấu từ loại này pha sữa cho con bú (vì nghĩ là màu đỏ bổ máu cho con) có thể gây ra methemoglobin máu đặc biệt là ở trẻ sơ sinh thiếu tháng.

	Một phút lơ là của phụ huynh, bé trai 4 tuổi nguy kịch vì ngạt nước trong ao cá
	Nhiều ca uốn ván nặng vì tự xử lý vết thương tại nhà

Minh Nhật