Năm 2019: Cơ bản hoàn thành sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, xã

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến góp ý vào Dự thảo Nghị quyết ban hành Kế hoạch sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã giai đoạn 2019-2021 của Chính phủ và Dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã giai đoạn 2019 – 2021.

Theo Tờ trình, tính đến ngày 30-4-2018, cả nước có đến 588/713 đơn vị hành chính cấp huyện, chiếm 84,47% và 9.434/11.162 đơn vị hành chính cấp xã, chiếm 84,52% chưa đạt một trong hai tiêu chuẩn về quy mô dân số và diện tích tự nhiên.

Mục tiêu đặt ra là đến năm 2021 cơ bản hoàn thành việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đạt 50% của cả hai tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số. Đồng thời, khuyến khích các địa phương sắp xếp các đơn vị hành chính còn lại chưa đạt tiêu chuẩn khi bảo đảm các yếu tố thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, phát triển đô thị và được đa số nhân dân đồng thuận.

Theo lộ trình, đến cuối năm 2021, các tỉnh, TP xây dựng và trình Chính phủ phê duyệt quy hoạch tổng thể các đơn vị hành chính các cấp, trên cơ sở tổng kết việc sắp xếp giai đoạn 2017-2021, xác định lộ trình thực hiện đến năm 2030 cơ bản hoàn thành.

Người dân sẽ được tạo điều kiện thuận lợi khi thực hiện chuyển đổi các loại giấy tờ. (Ảnh: P.Thảo)

Dự thảo Nghị quyết cũng quy định 6 nguyên tắc trong việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Cụ thể, việc sắp xếp phải theo lộ trình tổng thể chung của tỉnh, thành trong từng giai đoạn; thực hiện đúng quy trình thủ tục, bảo đảm công khai dân chủ và phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội, yêu cầu phát triển của địa phương và của cả nước.

Ưu tiên sáp nhập nguyên trạng một hoặc một số đơn vị chưa đạt tiêu chuẩn vào đơn vị hành chính cấp liền kề đã từng được chia tách trước đây, hoặc đơn vị hành chính có tương đồng về điều kiện địa lý tự nhiên, phong tục, tập quán, lối sống cộng đồng dân cư.

Trong một số trường hợp, tùy tình hình điều kiện cụ thể có thể điều chỉnh một phần diện tích, quy mô dân số của đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã để sáp nhập vào đơn vị hành chính cấp khác.

Khi sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã chưa đạt 50% cả hai tiêu chuẩn diện tích tự nhiên và quy mô dân số thì không nhất thiết đơn vị hành chính mới xong sắp xếp phải đạt đủ tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên, quy mô dân số, nhưng ít nhất cũng phải đạt một trong các điều kiện sau: có 1 tiêu chuẩn đạt từ 100% trở lên, tiêu chuẩn còn lại phải đạt trên 50%; có một tiêu chuẩn đạt từ 200% trở lên, tiêu chuẩn còn lại phải đạt trên 25%; có một tiêu chuẩn đạt từ 300% theo quy định trở lên; có từ 3 đơn vị hành chính cùng cấp trở lên sáp nhập hợp nhất thành một đơn vị hành chính cùng cấp mới.

Những đơn vị hành chính không bắt buộc phải sắp xếp là đơn vị hành chính chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số theo quy định nhưng có điều kiện vị trí địa lí tự nhiên độc lập với các đơn vị hành chính khác; ở khu vực hải đảo, cù lao; có truyền thống lịch sử hình thành và giữ ổn định từ trước năm 1945 đến nay; có vị trí trọng yếu về quốc phòng an ninh khu vực biên giới mà nếu sắp xếp sắp nhập với các đơn vị hành chính khác sẽ gây xáo trộn, tạo bất ổn về quốc phòng an ninh, trật tự an toàn xã hội.

Theo tờ trình, sau khi sáp nhập, số lượng lãnh đạo của các cơ quan đơn vị mới không vượt quá tổng số lãnh đạo hiện có của các cơ quan đơn vị tiến hành sáp nhập, hợp nhất. Đồng thời, số lượng CBCCVC, người lao động của cơ quan, đơn vị mới cũng không vượt quá tổng số CBCCVC, người lao động hiện có của các cơ quan, đơn vị được sáp nhập, hợp nhất. Chậm nhất sau 5 năm kể từ khi sáp nhập, số lượng lãnh đạo và biên chế của cơ quan đơn vị mới phải bảo đảm đúng quy định.

Dự thảo Nghị quyết cũng quy định tạo điều kiện thuận lợi cho cá nhân, tổ chức thực hiện chuyển đổi các loại giấy tờ và không thu các loại phí lệ phí. Nếu tổ chức, cá nhân chưa chuyển đổi thì các loại giấy tờ đã được cấp trước đây theo đơn vị hành chính cũ nếu chưa hết thời hạn theo quy định thì được sử dụng tại đơn vị hành chính mới.