Nhìn lại kết quả dự án “Cam kết thành phố tham vọng” sau 3 năm triển khai

Trong những năm qua, trước nhu cầu huy động các nguồn lực hỗ trợ nhằm triển khai hiệu quả các nhiệm vụ bảo vệ môi trường của thành phố nhằm cải thiện môi trường, nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống, đồng thời khẳng định cam kết của Thủ đô trong lĩnh vực môi trường và ứng phó với Biến đổi khí hậu, việc tăng cường hợp tác với các đối tác quốc tế trong lĩnh vực môi trường được tăng cường và mở rộng.

Thành phố Hà Nội chính thức tham gia Dự án “Cam kết thành phố tham vọng” vào ngày 27-12-2018; trong đó, Sở Tài nguyên và Môi trường được giao là cơ quan đầu mối của Thành phố phối hợp với Viện Quy hoạch Đô thị và Nông thôn Quốc gia - Bộ Xây dựng là cơ quan điều phối của Dự án triển khai các hoạt động theo đúng mục tiêu của Dự án theo văn bản số 4782/UBND-ĐT ngày 2-10-2017 của UBND Thành phố.

Sau hơn 3 năm triển khai, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Tổ chức ICLEI, Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia – Bộ Xây dựng, huyện Sóc Sơn và thị xã Sơn Tây triển khai các nội dung theo thỏa thuận đã ký, đạt được nhiều kết quả tích cực.

Trong khuôn khổ dự án, Sở Tài nguyên và Môi trường đã phối hợp với Tổ chức ICLEI, Viện Quy hoạch đô thị và nông thôn Quốc gia – Bộ Xây dựng đã tổ chức tham vấn, xây dựng Kế hoạch giảm thiểu khí nhà kính (KNK) cho thành phố Hà Nội thông qua đánh giá kết quả kiểm kê KNK và tổng hợp khả năng giảm phát thải đô thị; xây dựng mục tiêu giảm phát thải cho Hà Nội phù hợp với điều kiện thực tiễn thông qua các công cụ tính toán, tổng hợp và tham vấn các bên liên quan.

Bên cạnh đó, năng lực của cán bộ môi trường cho thành phố Hà Nội, huyện Sóc Sơn và thị xã Sơn Tây được tăng cường thông qua các buổi hội thảo, các chương trình trao đổi và tập huấn nước ngoài, các buổi tham vấn cộng đồng để chia sẻ và nâng cao năng lực về phát triển ít phát thải như: Diễn đàn Thị trưởng Seoul (năm 2017 và 2019), COP23 tại Bonn, CHLB Đức (2017), ICLEI World Congress tại Toronto, Canada (năm 2018), Hội nghị chuyên gia quốc tế do các chuyên gia hàng đầu từ Seoul trực tiếp sang Hà Nội để chia sẻ kinh nghiệm và hàng loạt các hội thảo trong nước khác.

Ngoài ra, một trong những hoạt động thu hút được nhiều sự tham gia của các bạn trẻ trong thời gian qua là việc xây dựng website cam kết của công dân handongvihanoi.org – đây là diễn đàn online đầu tiên để người dân có thể đưa ý kiến và cam kết đóng góp tham gia các giải pháp bảo vệ môi trường và giảm khí nhà kính nhằm nâng cao chất lượng môi trường khí hậu cho Thủ đô. Trang web gồm có 25 giải pháp thuộc 5 lĩnh vực: Năng lượng – Giao thông – Rác thải – Chất lượng không khí – Quy hoạch đô thị. Sau khi người dùng đăng nhập và tiến hành cam kết, 5 lĩnh vực sẽ hiện ra với những nội dung cam kết được thu thập, nghiên cứu và đúc kết từ những buổi tham vấn cộng đồng đã được dự án thực hiện trong 2 năm vừa qua. Mỗi lần click “Tôi cam kết” là người dân đang thể hiện quyết tâm hành động của mình vì tình yêu và trách nhiệm đóng góp với Thành phố.

Hình ảnh lễ ra mắt website Cam kết của công dân Hà Nội.

Cùng với việc ra mắt website cam kết của công dân handongvihanoi.org, cuộc thi Ý tưởng “Xanh hóa không gian - an lành cuộc sống” cũng được phát động tới người dân. Cuộc thi là cơ hội để người dân trình bày sáng kiến, mơ ước về không gian xanh lý tưởng trong cộng đồng của mình và cũng là một cách nâng cao nhận thức của mọi người về biến đổi khí hậu và giá trị to lớn của những hành động nhỏ từ cộng đồng. Cuộc thi “Ý tưởng Xanh hóa không gian, An lành cuộc sống” dành cho các cá nhân và nhóm tác giả muốn đóng góp ý tưởng để tạo ra những không gian cộng đồng thân thiện, sáng tạo và phát thải thấp, thu hút hàng trăm người tham dự và một số ý tưởng đạt giải đã được áp dụng trong các sản phẩm của Dự án.

Vừa qua, mô hình thí điểm phát thải cacbon thấp, mô hình sân chơi từ các sản phẩm tái chế cũng đã được triển khai tại phường Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội. Trước đó, Sở Tài nguyên và Môi trường và các chuyên gia của tổ chức ICLEI, Viện Quy hoạch đô thị và Nông thôn Quốc gia đã tiến hành khảo sát và đề xuất lựa chọn Trung tâm văn hóa thể thao phường Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy là địa điểm phù hợp triển khai chương trình; đồng thời đã tổ chức các buổi tham vấn nhằm đánh giá nhu cầu, hiện trạng để thiết kế Chương trình. Chương trình nhận được sự ủng hộ và tham gia nhiệt tình của các cấp chính quyền địa phương và người dân sinh sống tại phường Nghĩa Tân, Quận Cầu giấy, Hà Nội. Đến nay, Dự án này đã được hoàn thiện và đang bàn giao cho UBND phường Nghĩa Tân, Cầu Giấy và cộng đồng dân cư.

Mô hình sân chơi từ các sản phẩm tái chế nhận được sự ủng hộ của người dân phường Nghĩa Tân, Quận Cầu giấy, Hà Nội.

Thiết kế, xây dựng "Không gian cộng đồng phát thải thấp" là mô hình tổ hợp các giải pháp về môi trường nhằm giảm lượng phát thải và đặc biệt mang tính giáo dục, bao gồm: cải tạo sân chơi được thiết kế và lắp đặt bằng các vật liệu tái chế thân thiện với môi trường, an toàn cho sức khỏe (bổ sung các thiết bị phù hợp với sân chơi có sẵn), hệ thống năng lượng tái tạo điện mặt trời áp mái, trạm quan trắc không khí nhằm tạo cơ hội cho cộng đồng, đặc biệt là trẻ em có một không gian vui chơi và sinh hoạt lành mạnh, giáo dục, nâng cao nhận thức và ý thức hành động bảo vệ môi trường.

Có thể nói, các dự án, chương trình phối hợp trong lĩnh vực bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu đã được triển khai tích cực, đạt nhiều kết quả khả quan, nâng cao vị thế của Hà Nội trong khu vực và trên Thế giới. Sự tham gia, hỗ trợ kỹ thuật và tài chính cho các nhiệm vụ cụ thể đã mang lại kết quả rõ rệt như triển khai các giải pháp cải thiện ô nhiễm không khí, xây dựng các giải pháp giảm thiểu khí nhà kính cho thành phố Hà Nội.