Sau cải tạo, khu vực quanh Hồ Gươm sẽ có không gian thoáng rộng

Xã hội 07:39 | 23/03/2025

Về triển khai nghiên cứu, đầu tư xây dựng các không gian công cộng xung quanh Hồ Gươm, phục vụ cộng đồng, UBND quận Hoàn Kiếm vừa thông tin về việc quy hoạch khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục và khu vực không gian công cộng phía Đông Hồ Gươm.

Hậu quả khôn lường từ hành vi thiếu trách nhiệm

Tòa nhà "Hàm cá mập". Ảnh: Duy Khánh

Bảo tồn hình ảnh đặc trưng của khu vực Hồ Gươm

Theo UBND quận Hoàn Kiếm, tổng diện tích dự kiến khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục khoảng 1,2ha, phía Bắc giáp phố Hàng Gai và Cầu Gỗ; phía Nam giáp mép hồ Hoàn Kiếm và nhà Thủy Tạ; phía Đông giáp phố hồ Hoàn Kiếm; phía Tây giáp tòa nhà Hồng Vân - Long Vân.

Hiện trạng gồm: quảng trường là hiện trạng đất giao thông, Tòa nhà Trung tâm thương mại - dịch vụ - ăn uống Hồ Gươm do Tổng Công ty vận tải Hà Nội (Transerco) đang quản lý, vận hành, được xây dựng từ năm 1991 - 1993 (diện tích đất khoảng 390m2, diện tích sàn sử dụng khoảng 1.600m2); tổng diện tích dự kiến khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm khoảng 2,14 ha, có phạm vi ranh giới phía Tây giáp hồ Hoàn Kiếm và đường Đinh Tiên Hoàng; phía Bắc giáp khu dân cư hiện có; phía Đông giáp phố Lý Thái Tổ; phía Nam giáp phố Trần Nguyên Hãn.

Theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1259/QĐ-TTg ngày 26/7/2011, khu vực Hồ Gươm và vùng phụ cận (A5), chức năng định hướng chung là đất phố cũ, trong đó đã định hướng chính về không gian: bảo tồn hình ảnh đặc trưng của khu vực Hồ Gươm; cải thiện các cảnh quan xung quanh Hồ Gươm, bảo tồn tôn tạo, quản lý bảo vệ theo Luật Di sản văn hóa, xung quanh các công trình di tích có giá trị, trên các tuyến phố Đinh Tiên Hoàng, Lý Thái Tổ, Hàng Khay,... và xung quanh các quảng trường công cộng như quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, quảng trường khu vực tượng đài vua Lý Thái Tổ.

Bảo tồn, tôn tạo không gian kiến trúc cảnh quan các công trình có giá trị về lịch sử, văn hóa, cách mạng như: đền Ngọc Sơn, đền Bà Kiệu, Bưu điện Hà Nội, trung tâm thương mại Tràng Tiền, khu vực tượng đài Cảm tử để Tổ quốc quyết sinh... Di dời một số đơn vị và cơ quan để quy hoạch, cải tạo nâng cấp mở rộng trụ sở các cơ quan của TP như: Thành ủy, UBND TP, HĐND TP...; bổ sung các công trình phục vụ tiện ích công cộng phục vụ du lịch, văn hóa chất lượng cao. Cải thiện điều kiện về hạ tầng đô thị và môi trường cho khu vực. Bảo tồn tôn tạo không gian mặt nước cây xanh, kết nối khu vực hồ Gươm với khu vực phố cổ, phố cũ, khu Hoàng thành Thăng Long và sông Hồng...

Khuyến khích thực hiện đề án di dời một số văn phòng, trụ sở cơ quan cấp bộ, trụ sở cơ quan trực thuộc Chính phủ, các công ty, tổng công ty Nhà nước. Quỹ đất sau khi di dời sẽ khai thác để xây dựng: trụ sở của các cơ quan đầu não về chính trị - hành chính của UBND TP Hà Nội, hệ thống các công trình công cộng như công viên, công trình văn hóa, hoặc các tiện ích đô thị (bãi đỗ xe, bến tàu điện, quảng trường, trục đi bộ...). Khuyến khích cải tạo các khu nhà ở cũ, tạm, không có giá trị nằm bên trong lõi các khu phố; chuyển đổi xây dựng các công trình văn hóa, dịch vụ và phục vụ cho tái định cư.

Cho phép có điều kiện: chuyển đổi chức năng sử dụng đất ở sang đất dịch vụ, phải đáp ứng được các yêu cầu về hạ tầng như: bãi đỗ xe, quảng trường xung quanh...

Cụ thể hóa Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, theo Quy hoạch phân khu đô thị H1-1B (khu vực Hồ Gươm và phụ cận), tỷ lệ 1/2.000 đã được UBND TP phê duyệt tại Quyết định số 1360/QĐ-UBND ngày 19/3/2021, cũng được định hướng: là không gian giao thoa văn hóa Đông - Tây, văn hóa Việt - văn hóa quốc tế, gắn kết và chuyển tiếp không gian phố cổ - phố cũ; khu vực cốt yếu của quy hoạch là Hồ Gươm với cụm di tích đền Ngọc Sơn - Tháp Bút và vườn hoa xung quanh hồ...; trong các khu vực cảnh quan điểm nhấn có Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, khu vực Hồ Gươm; trục Đinh Tiên Hoàng đến vườn hoa Đền Bà Kiệu, từ hồ tới khu phố cổ, từ Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục ra hồ được xác định nằm trong hướng điểm nhìn quan trọng…

Giải phóng mặt bằng tòa nhà “Hàm cá mập” trước ngày 30/4/2025

Về quy hoạch đường sắt đô thị: dọc theo phố Đinh Tiên Hoàng ở phía Tây xây dựng tuyến đường sắt đô thị số 2 (đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) đi ngầm. Tuyến đường sắt đô thị số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo đã được UBND TP phê duyệt dự án đầu tư với các thông số: chiều dài tuyến khoảng 11,5km (đi trên cao khoảng 2,6km, đi ngầm khoảng 8,9 km). Trên tuyến có 10 nhà ga với 3 ga trên cao và 7 ga ngầm, trong đó có ga C9. Ga C9 xây dựng ngầm dưới đường Đinh Tiên Hoàng, phía trước các khu đất của Tổng Công ty Điện lực Hà Nội, Tổng Công ty Điện lực miền Bắc, UBND TP Hà Nội.

Từ sau khi UBND quận Hoàn Kiếm triển khai thực hiện Đề án tuyến phố đi bộ xung quanh hồ Hoàn Kiếm, Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục nói riêng và các không gian mở xung quanh khu vực hồ Hoàn Kiếm nói chung (khu vực tượng đài Lý Thái Tổ, vườn hoa Lý Thái Tổ, Đền Ngọc Sơn, Đền Bà Kiệu…), đã tạo ra không gian công cộng, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ, vui chơi cho Nhân dân Thủ đô vào các ngày cuối tuần và các ngày lễ lớn, kỷ niệm trọng đại của Thủ đô Hà Nội.

Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục và các không gian công cộng xung quanh hồ không chỉ là một địa điểm văn hóa, lịch sử mà còn là nơi giao lưu, gắn kết cộng đồng, phục vụ đời sống văn hóa, tinh thần của Nhân dân. Do đó, việc nghiên cứu và xây dựng 2 khu vực quảng trường, không gian công cộng nêu trên sẽ góp phần nâng cao giá trị lịch sử vốn có về văn hóa, lịch sử, kết nối hai khu vực rất quan trọng: khu di tích Quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm (phía Nam) với khu vực di tích Quốc gia khu phố cổ (phía Bắc).

Riêng khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm được nghiên cứu, thực hiện theo mô hình TOD trong việc triển khai tuyến đường sắt đô thị ngầm (tuyến số 2 - đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo) gắn với nhà ga ngầm C9 tại phía Tây khu đất (bao gồm các hệ thống lối lên xuống nhà ga tại khu vực này), góp phần tăng cường hạ tầng kỹ thuật đô thị và không gian công cộng, phục vụ cộng đồng Nhân dân Thủ đô, phù hợp với chủ trương, chỉ đạo của Trung ương, Thành ủy, UBND TP Hà Nội và định hướng tại đồ án Điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô Hà Nội đến năm 2045 tầm nhìn đến năm 2065 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt ngày 27/12/2024.

Về triển khai dự án và tiến độ giải phóng mặt bằng, UBND quận Hoàn Kiếm cho biết, sẽ giải phóng mặt bằng tòa nhà “Hàm cá mập” trước ngày 30/4/2025 và giải phóng mặt bằng khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm trước ngày 2/9/2025.

Trong bối cảnh yêu cầu cần có sự đổi mới về kiến trúc cảnh quan đô thị để đưa Hà Nội cùng toàn quốc bước vào Kỷ nguyên mới, trong đó xem bảo tồn và phát huy các giá trị không gian kiến trúc cảnh quan di sản lõi của Thủ đô để trở thành động lực tạo lập rõ nét hơn bản sắc và nhận diện của đô thị, đồng thời trở thành một trong những động lực để phát triển bền vững kinh tế - xã hội, đồ án quy hoạch chỉnh trang khu vực phía Đông hồ Hoàn Kiếm của UBND TP lần này là một định hướng nghiên cứu rất táo bạo nhưng phù hợp với hoàn cảnh, yêu cầu thực tiễn.

ThS. KTS Phạm Hoàng Phương, chuyên gia lý luận phê bình kiến trúc, Viện Kiến trúc Quốc gia, Bộ Xây dựng

	"Vì em yêu Hồ Gươm"
	Mãn nhãn với màn biểu diễn của Đoàn Nghi lễ Công an nhân dân tại phố đi bộ Hồ Gươm
	Quận Hoàn Kiếm thông tin quy hoạch Quảng trường Đông Kinh-Nghĩa Thục