ADB: Kinh tế Việt Nam sẵn sàng phục hồi mạnh mẽ trong bối cảnh kinh tế toàn cầu bất ổn định

Báo cáo nhận định, sự phục hồi của nền kinh tế cũng phụ thuộc vào việc Chính phủ triển khai nhanh chóng và hiệu quả Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế.

Kinh tế Việt Nam có thể phục hồi ở mức 6,5% trong năm nay

Theo ghi nhận, kinh tế Việt Nam dự kiến sẽ phục hồi ở mức 6,5% trong năm 2022 và tăng trưởng mạnh mẽ hơn ở mức 6,7% trong năm 2023 nhờ vào việc đẩy mạnh tỷ lệ tiêm chủng và các hoạt động thương mại; cũng như, tiếp tục thực hiện nhiều chính sách tài khóa và tiền tệ mở rộng.

Ông Andrew Jeffries, GĐ quốc gia ADB tại Việt Nam nhận định, đợt bùng phát đại dịch Covid-19 mới đây đã cản trở sự phục hồi của nền kinh tế Việt Nam khiến cho thị trường lao động bị thắt chặt và gián đoạn chuỗi cung ứng sản xuất trong năm 2021.

Tỷ lệ tiêm chủng cao cũng đã cho phép Chính phủ dỡ bỏ các biện pháp kiềm chế đại dịch nghiêm ngặt. Sự thay đổi kịp thời trong chiến lược ngăn chặn đại dịch đã giúp khôi phục các hoạt động kinh tế và giảm bớt những nút thắt trong môi trường kinh doanh.

Ông Nguyễn Minh Cường, Chuyên gia kinh tế quốc gia của ADB nhấn mạnh, thị trường lao động đang phục hồi, cùng với các giải pháp kích thích tài chính và tiền tệ của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của Chính phủ sẽ thúc đẩy tăng trưởng công nghiệp đạt mức dự kiến 9,5% trong năm 2022. Sản lượng nông nghiệp dự kiến sẽ tăng 3,5% trong năm nay do nhu cầu trong nước phục hồi và giá cả hàng hóa toàn cầu tăng lên.

Việc mở cửa trở lại hoạt động du lịch vào giữa tháng 3 và nới lỏng các biện pháp kiểm soát đại dịch được kỳ vọng sẽ thúc đẩy dịch vụ, theo đó dự báo tăng trưởng ngành dịch vụ là 5,5% trong năm nay.

Ngoài ra, Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế sẽ gia tăng đầu tư công, kích cầu nội địa. Tăng cường phối hợp giữa chính quyền trung ương và địa phương cũng như dịch chuyển lao động phục hồi sẽ giúp tăng niềm tin của nhà đầu tư trong và ngoài nước về khả năng phục hồi kinh tế của Việt Nam.

Hoạt động xuất nhập khẩu tiếp tục tăng mạnh trong năm nay. Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực, có hiệu lực từ ngày 1-1, dự kiến sẽ thúc đẩy thương mại và phục hồi kinh tế sau khi đại dịch Covid-19 lắng xuống, bằng cách tao ra các thị trường xuất khẩu ổn định và lâu dài cho Việt Nam và tạo nền tảng mang tính ràng buộc pháp lý để mở rộng thương mại.

Vẫn còn nhiều rủi ro

Đánh giá rủi ro của thị trường trái phiếu DN, ông Nguyễn Minh Cường cho rằng, thị trường trái phiếu DN tại Việt Nam gia tăng quá nhanh so với sự đáp ứng các nền tảng cả từ phía nhà đầu tư lẫn nhà phát hành.

Cả nhà phát hành và nhà đầu tư không thực sự sẵn sàng về thông tin, trình độ để đảm bảo cho sự phát triển trái phiếu DN bền vững và đây được cho là hiện tượng bất ổn của thị trường trái phiếu DN trong năm nay. Điều này tiềm ẩn nguy cơ khiến cho nợ xấu gia tăng dù thị trường tài chính vẫn tương đối ổn định.

Ông Nguyễn Minh Cường cũng lưu ý thêm triển vọng phục hồi của Việt Nam bị ảnh hưởng bởi những rủi ro ngắn hạn. Số ca nhiễm Covid-19 tăng cao kể từ giữa tháng 3 có thể cản trở quá trình trở lại bình thường của nền kinh tế trong năm nay.

Bên cạnh đó, Việc triển khai Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của Chính phủ cũng đối mặt với một số thách thức về mặt chính sách. Cụ thể, phát triển cơ sở hạ tầng là một trong những cấu phần quan trọng nhất của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế của Chính phủ và hoạt động này đã được phân bổ ngân sách 113.000 tỷ đồng (khoảng 5 tỷ USD) cho các năm 2022 và 2023.

Việc đảm bảo triển khai cấu phần hạ tầng một cách kịp thời có thể rủi ro do vấn đề mang tính hệ thống trong quá trình chuẩn bị, phê duyệt và giải ngân dự án ở Việt Nam bởi các thủ tục đầu tư công phức tạp và cứng nhắc, đặc biệt là trong công tác thu hồi đất đai, tái định cư và mua sắm đấu thầu.

Chương trình hỗ trợ lãi suất có thể gặp rủi ro do các khoản vay được trợ cấp bị sử dụng sai mục đích, bao gồm đầu tư vào các lĩnh vực rủi ro, như cổ phiếu hoặc bất động sản. Điều này đã xảy ra với một chương trình tương tự vào năm 2009.