Đột phá thể chế vì giấc mơ an cư

Nếu đề án QNƠQG thành công đi vào thực tế sẽ giúp huy động mọi nguồn lực xã hội để phát triển NƠXH cho thuê. Ảnh minh hoạ T.A

Mở rộng đối tượng thụ hưởng

Hai vợ chồng chị Mai Lan (ở Thái Bình) lập nghiệp ở Hà Nội đã 12 năm, đang thuê nhà tại nội đô. Dù nhiều lần làm hồ sơ mua nhà ở xã hội (NƠXH), nhưng phần vì ít dự án, tỷ lệ chọi cao, phần vì gánh nặng tài chính nên giấc mơ của hai vợ chồng chưa thành.

Chị Mai Lan cho biết, dự án NƠXH Kim Hoa, tại huyện Mê Linh đã xây xong phần thô, đủ điều kiện nhận hồ sơ mua và thuê. Nếu đăng ký và được mua căn hộ 60m2 tại đây, vợ chồng chị sẽ phải chuẩn bị khoảng 400 triệu đồng, tương ứng 30%. Với 800 triệu đồng còn lại, nếu vay ngân hàng lãi suất trung bình 7%, hằng tháng sẽ phải trả gốc và lãi trung bình 12-14 triệu đồng/tháng.

Cộng thêm tiền hoàn thiện nội thất và các chi phí chi tiêu khác, giấc mơ có nhà vẫn xa vời với tổng thu nhập chưa đầy 28 triệu đồng/tháng của cả hai vợ chồng, khi mức chi tiêu tại TP ngày càng đắt đỏ.

“Ngay khi nghe đến cơ chế đặc thù sẽ thành lập QNƠQG, tôi đã đọc rất kỹ và nhen nhóm hy vọng. Mặc dù còn chưa có thông tin cụ thể, nhưng chắc chắn Quỹ sẽ có sự hỗ trợ tốt nhất với hình thức thuê nhà. Nếu được thuê, mức tiền phải chuẩn bị ban đầu nhẹ đi rất nhiều và phù hợp với điều kiện của gia đình tôi” - chị Mai Lan mong mỏi.

Một trong những điểm đáng chú ý của Nghị quyết số 201/2025/QH15 thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển NƠXH vừa được Quốc hội thông qua là thành lập QNƠQG. Theo đó, Nghị quyết quy định, QNƠQG là quỹ tài chính Nhà nước ngoài ngân sách, có tư cách pháp nhân, hoạt động không vì mục đích lợi nhuận. Quỹ bao gồm quỹ nhà ở T.Ư do Chính phủ thành lập và quỹ nhà ở địa phương do UBND cấp tỉnh thành lập.

Nguồn vốn của Quỹ được hình thành từ nguồn ngân sách Nhà nước cấp, tiền trích từ số tiền tương đương giá trị quỹ đất đã đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật để xây dựng NƠXH theo quy định của pháp luật về nhà ở, từ tiền bán nhà ở thuộc tài sản công, từ tiền đấu giá quyền sử dụng đất; tiếp nhận nguồn hỗ trợ tự nguyện, nguồn đóng góp của tổ chức, cá nhân trong nước, ngoài nước và nguồn huy động hợp pháp khác.

Quỹ được dùng để đầu tư xây dựng NƠXH, đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội của dự án đầu tư xây dựng NƠXH; tạo lập NƠXH để cho thuê, nhà ở cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động thuê. Nhiều ý kiến kỳ vọng, nếu được triển khai thành công Quỹ sẽ mở ra cánh cửa an cư mới cho hàng triệu lao động có thu nhập trung bình và thấp lâu nay vẫn chật vật với bài toán nhà ở tại các đô thị lớn.

Giúp thị trường bất động sản ổn định

Nhìn nhận về vai trò quan trọng của quỹ nhà ở này, TS Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam cho rằng, đây là tin vui rất lớn đối với nhiều người lao động có mức thu nhập thấp, không có khả năng sở hữu nhà ở.

Trong quá trình phát triển kinh tế và đô thị hóa mạnh mẽ, Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc của thị trường bất động sản (BĐS). Mặc dù vậy, sự phát triển này không đồng đều, dẫn đến tình trạng thiếu hụt trầm trọng NƠXH, đặc biệt là nhà ở cho thuê với chất lượng tốt và giá cả phù hợp với thu nhập của người lao động. Tại nhiều khu công nghiệp, công nhân thường phải thuê nhà trọ với điều kiện sống thiếu thốn, không bảo đảm an toàn và vệ sinh, gây ảnh hưởng đến an sinh xã hội.

“Chính vì vậy, việc phát triển QNƠQG, đặc biệt là NƠXH và nhà ở cho thuê, là một chủ trương đúng đắn và cấp thiết. Có thể nói, đây là một giải pháp đột phá, mở ra cơ hội an cư cho hàng triệu người lao động” - TS Nguyễn Văn Đính cho biết.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Hoàng Nam, Tổng Giám đốc Công ty Cổ phần G-Home, DN chuyên phát triển NƠXH cũng cho rằng, đây là chủ trương rất đúng đắn của Chính phủ. Điều này sẽ tạo thêm cơ hội sở hữu nhà ở cho người dân, để họ yên tâm làm việc. Chính sách này cũng sẽ góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế, đặc biệt là tại các khu công nghiệp, các đô thị lớn, khắc phục tình trạng lệch pha cung - cầu, bảo đảm tính bền vững của thị trường BĐS.

Luật sư Đinh Thị Nguyên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Minh Nguyên Legalsun, Đoàn Luật sư TP Hà Nội nhận định, hiện nay, Luật Nhà ở không còn quy định bắt buộc chủ đầu tư dự án NƠXH phải dành một tỷ lệ căn hộ để cho thuê, nên trên thực tế các chủ đầu tư sẽ bán để thu hồi vốn chứ ít có sản phẩm cho thuê. Ngay cả nhà ở cho thuê, chủ đầu tư cũng thường bán sau một thời gian nhất định nên không có tính ổn định cho đối tượng thuê nhà ở.

“Luật Nhà ở hiện hành chưa có một quỹ tài chính dành riêng cho phát triển NƠXH. Một số địa phương có quỹ phát triển nhà ở (quỹ địa phương) nhưng nguồn lực hạn chế và phạm vi hoạt động hẹp. Việc thành lập QNƠQG với nguồn vốn đa dạng là điểm mới vượt trội tạo nguồn lực tập trung để hỗ trợ dự án NƠXH” - luật sư Đinh Thị Nguyên cho biết.

Phó Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) Hà Quang Hưng cho biết, sau khi tổng hợp ý kiến đóng góp từ các đối tượng chịu sự tác động trực tiếp của Nghị quyết 201/2025, Bộ Xây dựng đã chủ trì soạn thảo dự thảo Nghị định, định hướng những nội dung về vị trí và chức năng, nguyên tắc hoạt động, nguồn thu và nhiệm vụ chi, cũng như điều lệ của QNƠQG.

Để khẩn trương triển khai Nghị quyết số 201/2025/QH15, Chính phủ đã giao Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính xây dựng Nghị định quy định chi tiết về việc thành lập QNƠQG, hoàn thành trong tháng 6/2025.

Giấc mơ “an cư lạc nghiệp” của người thu nhập thấp ở Thủ đô đang dần hiện hữu Nhiều ý kiến cho rằng, Luật Thủ đô năm 2024 sẽ là hành lang quan trọng để Hà Nội tháo gỡ khó khăn, vướng mắc ...

Thẩm quyền cấp giấy phép xây dựng và quản lý nhà ở xã hội ở chính quyền địa phương 2 cấp Ngày 12/6/2025, Chính phủ chính thức ban hành Nghị định số 140/2025/NĐ-CP, quy định cụ thể về phân định thẩm quyền của chính quyền địa ...