Cách nào để ngăn chặn thuốc, thực phẩm chức năng giả?

Giám đốc Công ty TNHH Herbitech Phạm Vũ Khiêm

Liên quan vụ sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe, sử dụng phiếu kết quả thử nghiệm giả mạo để đưa sản phẩm ra thị trường do Công ty TNHH công nghệ Herbitech (ở xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, Hà Nội) sản xuất, Cơ quan cảnh sát điều tra, Bộ Công an vừa ra quyết định khởi tố bị can, bắt tạm giam, khám xét chỗ ở đối với: Phạm Vũ Khiêm, Giám đốc Công ty Herbitech; Vương Thị Hoa, Lê Thị Hồng Vân - đều là kế toán trưởng Công ty Herbitech; Bùi Thị Thu Hà, phụ trách bộ phận kế toán Công ty Herbitech, về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.

Cơ quan điều tra xác định, Công ty TNHH công nghệ Herbitech (có địa chỉ tại số 56, ngõ 144 phố Quan Nhân, phường Nhân Chính, quận Thanh Xuân, Hà Nội) do Phạm Vũ Khiêm là Giám đốc, người đại diện theo pháp luật. Công ty hoạt động sản xuất kinh doanh sản phẩm là thực phẩm bảo vệ sức khỏe.

Công ty Herbitech sử dụng các phiếu kết quả thử nghiệm giả mang tên Công ty TSL để sản xuất, gia công và công bố sản phẩm để tiêu thụ trên thị trường.

Kết luận giám định xác định, sản phẩm bảo vệ sức khỏe MEDI KID CALCIUM K2 và Ăn ngon BABY SHARK là hàng giả.

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an đã thu giữ 115 mẫu sản phẩm bảo vệ sức khỏe do Công ty Herbitech sản xuất có dấu hiệu hàng giả, đang chờ kết quả giám định đối với các mẫu sản phẩm trên.

Đáng nói, các sản phẩm của Herbitech, trong đó có hoạt huyết tăng cường tuần hoàn não, mang nhãn hiệu Pharmacity vẫn được bày bán tại một số chi nhánh cho đến ngày 13/5 (16 ngày sau khi vụ án bị khởi tố).

Nhiều ý kiến đặt câu hỏi, trách nhiệm của hệ thống nhà thuốc Pharmacity – nơi đã phân phối sản phẩm của Herbitech ra thị trường – đến đâu khi để sản phẩm vi phạm tiếp cận người tiêu dùng?

Trả lời báo chí, đại diện Pharmacity cho biết, đã dừng phân phối và tiến hành thu hồi sản phẩm từ ngày 13/5, sau khi có thông tin về vụ việc. Tuy nhiên, theo một số khách hàng, việc chậm trễ này cần được xem xét, nhất là khi hệ thống nhà thuốc có quy mô toàn quốc và cam kết kiểm soát chất lượng sản phẩm.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Trưởng Văn phòng Luật Kết Nối cho biết, hàng giả nói chung và thuốc giả nói riêng gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ con người. Vì thế, pháp luật quy định về hành vi buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh có thể bị xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, tuỳ theo mức độ nghiêm trọng.

Tại khoản 1, Điều 9, Nghị định 98/2020/NĐ-CP quy định hành vi buôn bán hàng giả về giá trị sử dụng, công dụng quy định tại điểm a, b, c và d khoản 7 Điều 3 của Nghị định này, mức phạt tiền từ 1.000.000 - 70.000.000 đồng tùy vào số lượng, giá trị hàng hóa vi phạm. Theo khoản 4 Điều 4 Nghị định này được sửa đổi bởi Khoản 2 Điều 1 Nghị định 24/2025/NĐ-CP, mức phạt tiền trên là mức phạt tiền áp dụng đối với hành vi vi phạm hành chính do cá nhân thực hiện. Trường hợp hành vi vi phạm hành chính do tổ chức thực hiện thì phạt tiền gấp hai lần mức phạt tiền quy định đối với cá nhân.

Nhà thuốc có hành vi buôn bán thuốc giả sẽ bị phạt hành chính với số tiền từ 2.000.000 - 140.000.000 đồng. Ngoài ra, nhà thuốc còn có thể bị xử phạt dưới hình thức phạt bổ sung với các hình thức như tịch thu tang vật, trừ trường hợp áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả quy định tại điểm a hoặc điểm b khoản 4 Điều 9 Nghị định 98/2020/NĐ-CP; tước quyền sử dụng giấy phép, chứng chỉ hành nghề từ 3-6 tháng đối với trường hợp hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật có trị giá từ 30.000.000 đồng trở lên hoặc thu lợi bất hợp pháp từ 50.000.000 đồng trở lên mà không bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Việc một nhà thuốc bán lẻ lớn chưa có hành động kịp thời khi nguy cơ hiện hữu cho thấy cần rà soát lại cơ chế kiểm soát chất lượng nội bộ cũng như trách nhiệm trong bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.