Có phải hành vi cướp tài sản?

Các bị cáo tại phiên tòa. Ảnh: N.M.

Từ vụ một mâu thuẫn…

Theo cáo trạng, khoảng 0h30 phút ngày 1/12/2024, Bùi Minh Nghĩa, SN 2007; Bùi Đình Văn, SN 2008; Bùi Đức Giang, SN 2008; Bùi Đức Hải, SN 2009 - đều trú tại huyện Lạc Sơn, tỉnh Hoà Bình (cũ), chơi ở nhà của Bùi Trung Kiên, SN 2009.

Một lúc sau, Bùi Văn Sơn, Bùi Minh Dũng - đều SN 2004, trú tại huyện Lạc Sơn, tỉnh Hoà Bình (cũ), đến chơi. Tại nhà Kiên, Sơn nói với nhóm, có mâu thuẫn với một người ở xóm Tiền Phong, xã Nhân Nghĩa, huyện Lạc Sơn (cũ) nhưng không xác được là ai.

Sau đó, Sơn rủ cả nhóm đi tìm người này. Nhóm đã mang theo 08 vỏ chai bia, 01 thanh kiếm, 02 con dao, 01 thanh sắt và di chuyển đến khu vực xã Nhân Nghĩa, huyện Lạc Sơn (cũ).

Trên đường, xe do Nghĩa điều khiển chở Giang, Văn gặp xe mô tô do anh Quách Văn Chiều, SN 2007; chở chị Bùi Thị Vân Anh, SN 2008, trú tại huyện Lạc Sơn (cũ), đi ngược chiều.

Tưởng đây là người mâu thuẫn với mình, Văn và Giang nói: “Đuổi, đuổi”. Nghe vậy, Nghĩa quay đầu xe đuổi theo mô tô của Chiều. Nhóm của Sơn, Dũng, Hải, Kiên cũng quay đầu xe đuổi theo xe của Chiều.

Được khoảng 20m thì Giang ngồi phia sau xe ném vỏ chay bia về hướng xe của Chiều và Vân Anh nhưng trượt. Khi đến khu vực ngã ba xóm Tôm Trên, xã Tân Lập (cũ), xe của Sơn điều khiển chở Dũng, Hải, Kiên không đuổi theo xe của Chiều nữa mà quay về xây xăng thuộc địa phận xã Tân Lập (cũ) ngồi chơi.

Trong khi đó, Nghĩa, Văn, Giang tiếp tục đuổi theo xe mô tô của anh Chiều. Hai người này để xe vào trong sân nhà của người dân để trốn. Giang, Văn tiếp tục cầm vỏ chai ném. Sau đó, nhóm này đã dùng dao chặt chắn bùn xe của anh Chiều.

Kết luận của cơ quan giám định xác định, các bộ phận bị hư hỏng của chiếc mô tô bao gồm: khung biển số, chắn bùn sau, biển kiểm soát - giá trị 470 nghìn đồng.

Toà án Nhân dân huyện Lạc Sơn (cũ) đã tuyên Nghĩa 48 tháng tù, Giang 47 tháng tù, Văn 41 tháng tù tội “Cướp tài sản”.

Chưa đủ yếu tố cấu thành tội “Cướp tài sản”?

Trong khi đó, gia đình Bùi Minh Nghĩa, Bùi Đức Giang và Bùi Đình Văn trình bày, ngày 1/12/2024, bị kích động bởi một số đối tượng, Nghĩa, Giang, Văn mang hung khí đi tìm đánh nhau. Trên đường đi, Giang, Nghĩa, Văn thấy xe máy BKS 28N1-***40 do anh Quách Văn Chiều điều khiển. Tưởng anh Chiều là người trước đây đã gây sự và gạ đánh nên cả 3 đuổi theo. Thấy anh Chiều vứt xe bỏ chạy, Giang, Nghĩa, Văn thống nhất chặt đứt phần chắn bùn đuôi xe máy của anh Chiều nhằm mục đích hả giận và khoe khoang trên mạng.

Hành vi của các bị cáo chỉ dừng lại ở đó, liệu tội danh “Cướp tài sản” đã đúng tội?

Đại diện Công ty Luật Sinh Hùng cho rằng, nếu chỉ nhìn nhận hành vi đuổi đánh người và lấy đi một bộ phận của xe máy là tội “Cướp tài sản” – một tội danh nghiêm trọng được quy định tại Điều 168 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017) là chưa thấu đáo.

Việc chặt đuôi xe mô tô, luật sư nhấn mạnh, hành động của Giang, Nghĩa và Văn xuất phát từ ý định xả tức, khoe khoang trên mạng xã hội hoặc thể hiện uy thế trước đám đông, chứ không hề có dấu hiệu cho thấy nhắm đến việc chiếm đoạt tài sản để trục lợi. Trong khi, tội “Cướp tài sản” yêu cầu người phạm tội phải có mục đích chiếm đoạt tài sản một cách rõ ràng.

Do đó, cơ quan chức năng cần xem xét đầy đủ yếu tố “mục đích chiếm đoạt” – một điều kiện tiên quyết để cấu thành tội này đối với các bị cáo. Luật sư nêu, cần đánh giá lại vụ án một cách cẩn trọng, toàn diện, bảo đảm mọi tình tiết đều được xem xét kỹ lưỡng để tránh những sai lầm có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi của các bên liên quan.

Đáng chú ý, một vấn đề pháp lý nghiêm trọng khác liên quan đến cách định giá tài sản trong vụ án. Theo thông tin, cơ quan chức năng đã định giá phần đuôi xe máy bị chém đứt là 470.000 đồng. Tuy nhiên, luật sư lập luận, cách định giá này là không phù hợp. Đuôi xe máy là một bộ phận gắn liền với xe, đã qua sử dụng từ lâu và gần như không còn giá trị độc lập. Việc định giá lại tài sản này dựa trên giá trị của một bộ phận mới – vốn là phương pháp thường áp dụng trong các vụ án liên quan đến tội “Hủy hoại tài sản” là chưa xác đáng.

Trong các vụ án liên quan đến trộm cắp hoặc cướp tài sản, giá trị tài sản phải được xác định dựa trên giá trị thực tế tại thời điểm xảy ra vụ việc, tức là giá trị còn lại của tài sản đã qua sử dụng, chứ không phải giá trị của một tài sản mới. Luật sư cho rằng, như vậy là áp dụng sai phương pháp định giá này không chỉ làm sai lệch bản chất của vụ án mà còn dẫn đến nguy cơ áp dụng mức hình phạt thiếu tương xứng đối với các bị cáo.

Không đồng tình với phán quyết sơ thẩm, các bị cáo kháng cáo với mong muốn, tại phiên tòa phúc thẩm tới, các cơ quan tố tụng sẽ đánh giá tội danh và mức hình phạt đối với ba em một cách công bằng, khách quan, thấu đáo, đảm bảo phù hợp với bản chất vụ việc.

Điều này không chỉ giúp các bị cáo có cơ hội sửa chữa sai lầm mà còn tạo điều kiện để họ sớm tái hòa nhập cộng đồng, đúng với tinh thần nhân văn của các quy định pháp luật dành cho người chưa thành niên.

Bắt giữ đối tượng cướp tài sản tại xã Vĩnh Bảo Chiều 24/7, Công an TP Hải Phòng cho biết, Công an xã Vĩnh Bảo vừa phá nhanh vụ cướp tài sản, bắt giữ đối tượng ...