Băn khoăn vụ hiệu trưởng ở Cà Mau bị cáo buộc tham ô 10,7 triệu đồng?

Ngôi trường, bị cáo Tâm làm Hiệu trưởng.

Nguồn cơn vụ án

Ngày 14/7/2022, ông Trần Văn Tâm về nhận nhiệm vụ làm Hiệu trưởng Trường THCS Tam Giang Tây (thuộc huyện Ngọc Hiển cũ, tỉnh Cà Mau).

Theo cáo buộc, năm học 2022 - 2023, thấy trường còn thiếu một số thiết bị phục vụ cho công tác dạy học, ông Trần Văn Tâm thông báo ra Hội đồng sư phạm nhà trường để biết và thực hiện việc mua sắm các trang thiết bị còn thiếu. Ông Tâm sau đó quyết định tự làm ra các sản phẩm như kệ đựng hồ sơ, kệ tivi… thay vì phải mua. Sản phẩm mà thầy hiệu trưởng làm ra đều được đưa vào sử dụng trong nhà trường.

Do các sản phẩm làm ra không có đủ hồ sơ để thanh toán theo quy định của pháp luật, ông Trần Văn Tâm liên hệ với một số doanh nghiệp mua hóa đơn, rồi ghi khống nội dung mua bán để lấy lại số tiền cũng như công sức mình đã bỏ ra.

Tuy nhiên, đến ngày 26/12/2023, Chủ tịch UBND huyện Ngọc Hiển tại thời điểm đó ban hành Công văn số 3341/UBND-NV về việc kiến nghị khởi tố và chuyển hồ sơ vụ việc thanh tra có dấu hiệu cấu thành tội phạm tại Trường THCS Tam Giang Tây.

Ngày 17/2, TAND huyện Ngọc Hiển (cũ) xét xử sơ thẩm vụ án, tuyên phạt bị cáo Trần Văn Tâm 7 năm tù về tội "Tham ô tài sản", cấm đảm nhận chức vụ trong 2 năm sau khi mãn hạn tù, đồng thời buộc tịch thu sung công quỹ Nhà nước toàn bộ số tiền bị cáo đã chiếm đoạt.

Tòa sơ thẩm xác định, số tiền thực tế mà bị cáo Tâm chi trả cho việc mua vật tư, công sức lao động thấp hơn nhiều so với số tiền ghi trên hóa đơn mà hiệu trưởng được thanh toán.

T hiếu sót nghiêm trọng, vi phạm thủ tục tố tụng

Ngày 6/5, TAND tỉnh Cà Mau xét xử phúc thẩm, tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm của TAND huyện Ngọc Hiển để điều tra lại, vì nhận định tòa sơ thẩm có những thiếu sót nghiêm trọng, vi phạm tố tụng và không xem xét thấu đáo bản chất của vụ việc.

Tại phiên tòa phúc thẩm, ông Tâm tiếp tục thừa nhận sai phạm về mặt thủ tục, nhưng phủ nhận có động cơ tư lợi. Số tiền "thừa", theo ông trình bày, được sử dụng cho các khoản công như chi phí tiếp đoàn thanh tra, đi công tác Hà Nội, trả tiền mạng trường học... và chưa kịp báo lại tập thể.

Ngày 6/5, TAND tỉnh Cà Mau tuyên hủy toàn bộ bản án sơ thẩm đối với bị cáo Trần Văn Tâm. Hội đồng xét xử (HĐXX) cấp phúc thẩm nhận định, quá trình điều tra và xét xử ở cấp sơ thẩm đã có những thiếu sót nghiêm trọng, vi phạm thủ tục tố tụng, chưa xem xét thấu đáo bản chất của vụ án. Tại tòa, bị cáo Trần Văn Tâm thừa nhận việc sử dụng hóa đơn khống là sai quy định pháp luật, tuy nhiên khẳng định không có ý định tham ô. Bị cáo là giáo viên, có tay nghề hàn nên đã tận dụng vật liệu vụn, bỏ công sức làm ra các sản phẩm như kệ hồ sơ, bàn ghế, bảng thông báo…

Các sản phẩm này có thật, hiện hữu và đang được sử dụng tại trường. Lời khai của bị cáo phù hợp với các tài liệu, chứng cứ trong hồ sơ vụ án. HĐXX cho rằng, để giải quyết vụ án một cách toàn diện, khách quan và đúng pháp luật, cần làm rõ giá trị thực tế của các sản phẩm mà ông Tâm đã làm ra. Việc các cơ quan tố tụng cấp sơ thẩm bỏ qua bước định giá tài sản là thiếu sót mấu chốt, ảnh hưởng trực tiếp đến việc xác định bản chất hành vi và mức độ thiệt hại (nếu có).

Dù bị cáo Tâm có sai phạm về thủ tục tài chính khi mua hóa đơn, nhưng không thể phủ nhận giá trị sức lao động và sản phẩm mà ông đã làm ra. Những sản phẩm này đã trở thành tài sản của nhà trường và đang được sử dụng. Do đó, muốn xác định số tiền bị cáo chiếm đoạt (nếu có), cần lấy tổng số tiền đã được thanh toán trừ đi giá trị thực tế của các sản phẩm đã được tạo ra. Phần chênh lệch còn lại (nếu có) mới có thể xem là tài sản bị chiếm đoạt. Do cấp sơ thẩm vi phạm tố tụng và nhiều sai sót, nên HĐXX cấp phúc thẩm chấp nhận đề nghị của VKSND, tuyên huỷ án sơ thẩm để điều tra lại.

Tuy nhiên, luật sư nêu, trường hợp bị cáo thực hiện hành vi phạm tội, chiếm đoạt tài sản do mình quản lý hơn 10 triệu đồng cũng không thể xét xử ở mức cao nhất của khung hình phạt là 7 năm tù.

Cũng theo luật sư, cơ quan điều tra cần xác định cụ thể thiệt hại, tài sản bị chiếm đoạt là bao nhiêu, đồng thời làm rõ công sức, ngày công và giá trị lao động của bị cáo để tạo ra các sản phẩm đã được sử dụng trong nhà trường.

Bởi, theo quy định của pháp luật, tội “Tham ô tài sản” là phải có hành vi chiếm đoạt, biến của công thành của riêng thì mới cấu thành tội danh này. Còn trường hợp bị cáo chi tiêu, thanh toán không đúng quy định, thì hành vi này chỉ có thể bị xử phạt hành chính, bị kỷ luật, chứ không đủ cơ sở để xử lý hình sự về tội "Tham ô tài sản".

“Tham ô tài sản” là một trong các tội danh thuộc nhóm tội phạm về tham nhũng và chức vụ, được quy định tại Điều 353 Bộ luật Hình sự.

Cụ thể, điều luật quy định: Người nào có chức vụ, quyền hạn mà lợi dụng chức vụ, quyền hạn để chiếm đoạt tài sản do mình quản lý từ 2 triệu đồng trở lên sẽ bị xử lý hình sự về tội danh này. Trong đó, khoản 1 Điều 353 Bộ luật Hình sự quy định: phạt tù từ 2 năm đến 7 năm đối với hành vi chiếm đoạt tài sản mà người phạm tội có trách nhiệm quản lý, trị giá từ 2 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng.

Trường hợp của bị cáo Tâm đang bị áp dụng mức hình phạt cao nhất của khoản 1 là 7 năm tù.

	Cựu Phó Chủ tịch Hội Chữ thập đỏ huyện với lời hứa chạy việc
	Bộ máy giúp việc của Tòa án Nhân dân khu vực từ ngày 1/7/2025
	Cựu cán bộ Toà án Nhân dân Tối cao nhận hàng chục tỷ đồng và hứa hẹn...