Có thể áp dụng mức hình phạt đến tù chung thân?

Cận cảnh công nhân đóng hộp thành phẩm tại cơ sở sản xuất hàng giả, chuẩn bị tung ra thị trường tiêu thụ. Ảnh: CAND

Đường dây sản xuất sữa bột giả

Liên quan đến đường dây sản xuất sữa bột giả quy mô cực lớn, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an cho biết đã khởi tố, bắt tạm giam 2 đối tượng chủ mưu, cùng 6 bị can khác về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm” và “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng”.

Kết quả điều tra bước đầu của cơ quan công an xác định, từ tháng 8/2021, nắm bắt được nhu cầu gia tăng của các sản phẩm dinh dưỡng, sản phẩm thực phẩm bổ sung, sản phẩm dinh dưỡng dạng bột (gọi chung là sữa bột) tại thị trường trong nước, nhóm đối tượng do Vũ Mạnh Cường và Hoàng Mạnh Hà (cùng SN 1979) là chủ mưu cầm đầu thành lập Công ty Rance Pharma, địa chỉ tại khu nhà ở Him Lam, phường Vạn Phúc, quận Hà Đông, Hà Nội và Công ty Hacofood Group, địa chỉ tại LK52-10, Khu đô thị mới Phú Lương, phường Phú Lương, quận Hà Đông, Hà Nội để trực tiếp tổ chức sản xuất, kinh doanh, tiêu thụ các sản phẩm sữa bột giả.

Hoàng Mạnh Hà và Vũ Mạnh Cường trực tiếp đứng ra liên kết, góp vốn, huy động cổ đông sáng lập ra hệ sinh thái các DN nêu trên và cũng là cổ đông góp vốn chính tại Công ty Hacofood và Công ty Rance Pharma. Hoàng Mạnh Hà là người ký các văn bản quan trọng với chức danh người đại diện theo pháp luật như: bản thuyết minh báo cáo tài chính; báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh… của Công ty Rance Pharma.

Đến nay, đường dây này đã sản xuất 573 nhãn hiệu sữa bột các loại. Các loại sữa dành cho những người bị tiểu đường, suy thận, trẻ sinh non, thiếu tháng và phụ nữ có thai. Các thành phần công bố sản phẩm như: chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, bột macca, bột óc chó... nhưng trên thực tế, hoàn toàn không có những chất này. Các đối tượng đã bỏ một số nguyên liệu đầu vào và thay thế, bổ sung thêm một số chất phụ gia. Cơ quan công an xác định, sữa bột có chỉ tiêu chất lượng một số chất đạt dưới 70% so với mức công bố, đủ điều kiện để xác định là hàng giả.

Ngoài 2 công ty nói trên được lập để tổ chức sản xuất các sản phẩm sữa bột giả, các đối tượng còn liên doanh, liên kết bằng hình thức góp cổ phần với nhiều đối tượng khác thành lập ra 9 công ty với mục đích để đứng tên hồ sơ công bố các dòng sản phẩm (nhãn thương hiệu sản phẩm) và trực tiếp kinh doanh, phân phối tiêu thụ các sản phẩm được sản xuất tại nhà máy của Công ty Hacofood và Công ty Rance Pharma. Trong khoảng 4 năm, các đối tượng đã tiêu thụ sữa các loại ra thị trường, mang lại doanh thu gần 500 tỷ đồng.

Qua điều tra cũng cho thấy, toàn bộ hoạt động tài chính, kế toán của Công ty Rance Pharma và Công ty Hacofood đều do Cường và Hà điều hành, trong đó có nhiều dấu hiệu vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng. Hiện vụ án đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an tiếp tục đấu tranh, làm rõ để xử lý các nghi phạm theo quy định.

Cần xem xét xử lý toàn diện các hành vi vi phạm

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Đinh Thị Nguyên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Minh Nguyên Legalsun, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, theo thông tin từ cơ quan công an, các đối tượng đã lập ra 2 công ty và sản xuất hàng loạt sản phẩm sữa bột gắn mác “cao cấp” chứa chiết xuất tổ yến, đông trùng hạ thảo, macca, óc chó… Tuy nhiên, kết quả giám định cho thấy thành phần thật chỉ là bột gạo, sữa, đường, và các vi chất ở mức rất thấp - dưới 70% so với công bố. Đây là căn cứ xác định hàng giả theo quy định của pháp luật.

Luật sư Đinh Thị Nguyên cho biết, Điều 193, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, người nào sản xuất, buôn bán hàng giả là lương thực, thực phẩm, phụ gia thực phẩm, thì bị phạt tù từ 2-5 năm. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp: hàng giả tương đương với số lượng của hàng thật trị giá 500 triệu đồng trở lên; thu lợi bất chính từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng; gây thiệt hại về tài sản từ 500 triệu đồng đến dưới 1,5 tỷ đồng… bị phạt tù từ 10-15 năm.

Phạm tội thuộc một trong các trường hợp: thu lợi bất chính 1,5 tỷ đồng trở lên; gây thiệt hại về tài sản 1,5 tỷ đồng trở lên… bị phạt tù từ 15-20 năm hoặc tù chung thân. Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 20-100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản. Pháp nhân thương mại phạm tội có thể bị phạt tiền từ 1-18 tỷ đồng, bị đình chỉ hoạt động vĩnh viễn hoặc cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định…

“Như vậy, cá nhân có hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả là thực phẩm bị truy cứu trách nhiệm hình sự có thể bị áp dụng mức hình phạt cao nhất là tù chung thân. Pháp nhân vi phạm có thể bị phạt tiền đến 18 tỷ đồng hoặc đình chỉ hoạt động có thời hạn, thậm chí đình chỉ vĩnh viễn…” - luật sư Đinh Thị Nguyên cho hay.

Ngoài hành vi sản xuất hàng giả, nhóm đối tượng còn có dấu hiệu vi phạm quy định về kế toán, nhằm che giấu doanh thu khổng lồ. Hành vi vi phạm Điều 221, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội “Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng” có thể bị phạt tù cao nhất tới 20 năm, cùng với hình phạt bổ sung như cấm đảm nhiệm chức vụ hoặc làm công việc nhất định từ 1-5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.

“Hành vi sản xuất sữa giả không chỉ là gian lận thương mại mà còn gây nguy hại cho sức khỏe của nhiều người, đặc biệt là trẻ em và phụ nữ mang thai - những đối tượng cần được bảo vệ đặc biệt. Do đó, từ góc độ pháp lý, cơ quan tố tụng cần xử lý nghiêm, khởi tố toàn diện các hành vi vi phạm, không chỉ dừng lại ở sản xuất hàng giả mà còn ở các hành vi gian lận thuế, vi phạm luật kế toán và trốn tránh nghĩa vụ tài chính. Buộc bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng nếu có đủ căn cứ xác định thiệt hại về sức khỏe. Mở rộng điều tra để làm rõ vai trò của các bên liên quan như hệ thống phân phối, kênh bán lẻ, các KOL quảng cáo… nếu có yếu tố đồng phạm hoặc tiếp tay” - luật sư Đinh Thị Nguyên cho biết.

	Đường dây sản xuất gần 600 loại sữa bột giả bị triệt phá như thế nào?
	Chuyên gia chỉ cách nhận diện và lựa chọn sữa an toàn cho trẻ em