Đi qua mùa sấu rụng!

Hàng cây sấu rụng lá trên phố Phan Đình Phùng. Ảnh: Giáng Trịnh

Tháng 3 đến tháng 5 là thời điểm hoa sấu bắt đầu bung nở, thoảng hương thơm nhè nhẹ, đem lại vẻ đẹp dịu dàng và thanh khiết cho thành phố. Hoa có màu trắng tinh khôi, nhỏ và tập trung thành từng chùm lớn trên những cành cao, làm nổi bật lên sự trong trẻo của bầu trời và làn gió mát của mùa Hè. Khi hoa nở rộ, từng chùm hoa như những đám mây trắng lơ lửng, đem lại cảm giác bình yên và thư thái. Sau mỗi cơn mưa, hoa sấu rụng nhiều hơn, tạo nên những thảm hoa xinh đẹp bên hè phố. Sự xuất hiện của hoa sấu không chỉ làm đẹp cho cảnh quan đô thị mà còn gợi lên hình ảnh của một Hà Nội cổ kính, tinh tế và trầm mặc trong cái nắng gay gắt của mùa Hạ. Với nhiều người Hà Nội, sấu là cả một trời kỷ niệm.

Hè đến là lúc Hà Nội được mùa quả sấu, trong khoảng tháng 6 đến tháng 9 là mùa thu hoạch quả, tạo ra nhiều món ngon từ thức quả này. Trong đó, không thể không kể đến món nước uống thanh mát giải nhiệt từ quả sấu (quả sấu ngâm với đường làm ra nước sấu đá) luôn nằm trong danh sách những món đồ uống được yêu thích nhất của người dân Hà thành. Sấu được người ta chọn kỹ, lọc quả to, có vị chua dịu, ngâm cùng với đường và chút gừng trong nhiều tháng, thậm chí là nhiều năm để ra được nước cốt chua chua, ngọt ngọt, sánh đặc.

Thứ nước cốt ấy chỉ cần pha loãng với tỷ lệ hoàn hảo, thêm chút đá lạnh, hay chút dừa khô sẽ cho ra một cốc nước sấu có vị chua ngọt cực bắt miệng. Ở Hà Nội, chúng ta có thể dễ dàng tìm thấy nước sấu ở các hàng nước vỉa hè dọc những con phố, bờ hồ, để thưởng thức, món nước giải khát không còn là đặc sản của riêng Hà Nội mà đã lan ra nhiều nơi khác.

Cây sấu gắn với tuổi thơ của nhiều lớp người Hà Nội, được trồng chủ yếu trên các phố Trần Phú, Phan Đình Phùng, Hai Bà Trưng, Trần Hưng Đạo, Tràng Thi, Hàng Khay, Đinh Tiên Hoàng, công viên Bách Thảo và bên Hồ Gươm... Không chỉ khu vực nội đô cũ, hiện sấu cũng được trồng trên nhiều tuyến phố mới như Dương Đình Nghệ, Phạm Văn Bạch, Mạc Thái Tổ... giúp giảm bớt cái nắng gay gắt của ngày Hè. Cây có tán, không tiết ra nhựa độc hại, có rễ cọc để tránh bị gió bão quật đổ và không xuyên vào móng nhà mặt phố, lớn đến đâu xòe tán đến đó, từ xa trông cây sấu có hình nấm vô cùng duyên dáng, lá hình mắt nai rất đẹp.

Lạ thay, lá sấu ở Hà Nội không rụng vào mùa Thu. Khi sắp vào Hè, những cây sấu trên phố mới trút lá, tạo thành những tấm thảm màu vàng đẹp đến nao lòng. Lúc này, đường phố, vỉa hè như mơ màng dưới những hàng sấu cổ thụ. Những chiếc lá rơi nhuộm vàng cả một đoạn đường. Chỉ cần một cơn gió thổi nhẹ sẽ cuốn những chiếc lá vàng vương theo chân người vào từng ngõ nhỏ để rồi đi xa, người ta lại thấy nhớ.

Mùa lá sấu rụng dệt nên những thảm vàng trên nhiều vỉa hè, góc phố ở Hà Nội, làm cho nhiều con đường trở nên lãng mạn. Hàng năm, khi những hàng sấu hai bên đường Phan Đình Phùng đến mùa thay lá, người dân và du khách không khỏi choáng ngợp trước vẻ đẹp lãng mạn. Điều đặc biệt của cây sấu vào mùa thay lá là hòa vào những vòm lá trên cây xanh mướt, dưới gốc cây lại phủ đầy những chiếc lá vàng tạo nên bức tranh tương phản của thiên nhiên trên hè phố, tạo nên một khung cảnh bình yên và thơ mộng, đầy nhung nhớ ngay giữa lòng Hà Nội... Xuân - Hạ - Thu - Đông, mỗi mùa sấu về lại tô điểm cho Thủ đô một vẻ đẹp riêng.

	Những ngày chợt nắng chợt mưa
	Dung dị gánh quà của người Hà Nội
	Phố cổ - nơi thời gian dừng lại