Ngậm “cồn 70 độ” chữa đau răng, người đàn ông hôn mê vì ngộ độc methanol

Bệnh nhân đang được điều trị tích cực sau khi sử dụng chai cồn 70 độ "rởm" để súc miệng. Ảnh: BVCC

Theo thông tin từ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân được chuyển đến trong tình trạng nguy kịch, xét nghiệm máu cho thấy nồng độ methanol cao tới 116,63 mg/dL. Chụp MRI não cho thấy tổn thương hoại tử nhân bèo và chảy máu não. Người nhà cho biết, khoảng một tuần trước khi nhập viện, ông bị viêm tuỷ răng và đã mua cồn 70 độ tại một hiệu thuốc gần nhà để ngậm súc miệng. Mỗi ngày, ông dùng cồn 3–4 lần, mỗi lần kéo dài khoảng một giờ đồng hồ. Trong quá trình sử dụng, có thể cồn đã thấm qua niêm mạc miệng bị tổn thương, hoặc ông đã nuốt phải một lượng nhỏ – đủ để dẫn tới ngộ độc.

Ban đầu, bệnh nhân có các triệu chứng như ăn uống kém, đau đầu, chóng mặt, buồn nôn, mệt mỏi rồi nhìn mờ. Khi được đưa đến Trung tâm Thần kinh, Bệnh viện Bạch Mai, bệnh nhân vẫn tỉnh táo, không rối loạn cảm giác, các chỉ số sinh tồn ổn định. Tuy nhiên, chỉ sau một thời gian ngắn, ý thức bệnh nhân suy giảm nhanh chóng, đồng tử giãn, phải đặt nội khí quản và thở máy. Khi chuyển đến Trung tâm Chống độc, các bác sĩ lập tức nghi ngờ ngộ độc methanol và tiến hành xử trí khẩn cấp, bao gồm lọc máu.

Kết quả xét nghiệm chai “cồn 70 độ” mà bệnh nhân đã dùng khiến các bác sĩ không khỏi bàng hoàng: sản phẩm hoàn toàn không chứa ethanol như ghi trên nhãn mác, mà lại có tới 77,5% là methanol. Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên – Giám đốc Trung tâm Chống độc, việc sử dụng sản phẩm “cồn rởm” này đã dẫn đến tình trạng ngộ độc nặng và đe dọa tính mạng bệnh nhân.

Đây không phải là lần đầu Trung tâm Chống độc tiếp nhận bệnh nhân bị ngộ độc methanol do nhầm lẫn giữa cồn sát trùng và cồn công nghiệp. Những năm qua, nhiều trường hợp nhập viện với hậu quả: mù mắt, tổn thương não không hồi phục, thậm chí tử vong. Các sản phẩm gây hại thường được ngụy trang dưới hai dạng chính: một là hàng giả có hình thức, nhãn mác giống hệt cồn sát trùng thật, ghi rõ “ethanol 70 độ”, “sát khuẩn” hoặc “hỗ trợ sát trùng”; hai là loại hàng nhập nhèm thông tin, hình thức giống chai cồn thông thường nhưng thành phần lại là methanol, công dụng chỉ ghi “lau chùi, vệ sinh”, hoặc “để đốt”.

Thực tế, methanol là một hóa chất có khả năng sát khuẩn rất kém, được dùng chủ yếu trong công nghiệp hoặc làm phụ gia pha xăng. Nó dễ dàng hấp thu qua đường tiêu hoá, da và niêm mạc, đồng thời có thể bốc hơi, gây ngộ độc nếu hít phải trong thời gian dài. Sự phổ biến của các sản phẩm chứa methanol dưới dạng cồn sát trùng, rượu rởm... phần lớn bắt nguồn từ những lỗ hổng trong quản lý hóa chất độc hại. Theo TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, methanol được sản xuất và nhập khẩu với khối lượng lớn, nhưng khâu giám sát, phân phối và hậu kiểm còn nhiều bất cập, tạo điều kiện để hóa chất này bị tuồn ra ngoài, đóng chai dưới nhiều dạng nguy hiểm.

Để ngăn chặn thảm kịch từ methanol, TS.BS Nguyễn Trung Nguyên nhấn mạnh vai trò không thể thiếu của cơ quan quản lý Nhà nước. Từ việc cấp phép, kiểm tra, hậu kiểm cho đến xử phạt, tất cả phải được siết chặt, nhằm đảm bảo rằng methanol không thể dễ dàng lưu thông ngoài thị trường. Bên cạnh đó, cần có các biện pháp kỹ thuật như đánh dấu methanol bằng màu xanh lam như một số nước tiên tiến đang áp dụng, để người dân có thể dễ dàng nhận diện và tránh sử dụng nhầm.

Bản thân người dân cũng cần nâng cao nhận thức, đặc biệt là trong việc lựa chọn sản phẩm sát trùng. Khi mua cồn, phải chọn nơi uy tín như nhà thuốc có đăng ký kinh doanh rõ ràng. Nên kiểm tra kỹ nhãn mác, thành phần sản phẩm. Nếu là cồn sát trùng, bắt buộc phải có thành phần ethanol hoặc isopropanol ghi rõ tỷ lệ phần trăm. Tuyệt đối không sử dụng sản phẩm có chứa methanol, hoặc sản phẩm ghi công dụng mập mờ như “hỗ trợ sát trùng”, “dùng để lau chùi”, “dụng cụ y tế” mà không khẳng định rõ khả năng sát khuẩn trên cơ thể người. Ngoài ra, nên giữ lại hóa đơn mua hàng để có cơ sở xử lý khi xảy ra rủi ro.

	Nam thanh niên nhập viện sau khi tự đắp lá, dùng thuốc nam để chữa bệnh sởi
	Phẫu thuật thần tốc cứu sống bệnh nhân vỡ tim sau tai nạn giao thông