Sửa đổi Luật Hòa giải ở cơ sở để đáp ứng yêu cầu thực tiễn

Hòa giải viên Chu Kim Sinh luôn đặt chữ ''tâm'' lên đầu trong công tác hòa giải ở cơ sở. Ảnh: T.L

Theo Phó Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (PBGDPL&TGPL) – Bộ Tư pháp Ngô Quỳnh Hoa, với mục tiêu nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác hoà giải ở cơ sở, đặc biệt trong bối cảnh sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện và tiếp tục sáp nhập đơn vị hành chính cấp xã, Cục PBGDPL&TGPL đã nghiên cứu một số nội dung dự kiến sửa đổi, bổ sung Luật Hoà giải ở cơ sở năm 2013 nhằm đáp ứng yêu cầu của tình hình mới.

Trong đó, cần nghiên cứu hoàn thiện quy định về phạm vi hoà giải ở cơ sở theo hướng mở rộng tối đa, quy định rõ ràng phạm vi hoà giải ở cơ sở nhằm khuyến khích, phát huy vai trò của công tác này đối với đời sống xã hội. Tiếp tục nghiên cứu để bổ sung quy định về chính sách của Nhà nước về hoà giải ở cơ sở, đặc biệt là chính sách cụ thể nhằm thu hút các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia đóng góp, hỗ trợ cho công tác hòa giải ở cơ sở.

Sửa đổi quy định về hỗ trợ kinh phí cho công tác hòa giải ở cơ sở theo hướng bỏ quy định: “ngân sách Trung ương chi bổ sung cho các địa phương chưa tự cân đối được ngân sách để hỗ trợ kinh phí cho công tác hòa giải ở cơ sở” để bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.

Cục PBGDPL&TGPL cũng cho biết, về tiêu chuẩn, thủ tục bầu, công nhận hoà giải viên, trong bối cảnh hiện nay cần nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung các quy định về tiêu chuẩn hoà giải viên nhằm xây dựng, phát triển, thu hút đội ngũ hoà giải viên có năng lực, trình độ đáp ứng yêu cầu triển khai công tác hoà giải ở cơ sở.

Bởi trên thực tế, nhiều vụ tranh chấp phức tạp hoặc tranh chấp về tài sản có giá trị lớn như đất đai, vay mượn tiền, tài sản… thì hòa giải viên ở cơ sở chưa hòa giải được nhiều do năng lực không đáp ứng, kiến thức pháp luật còn hạn chế nên không phân tích được cho các bên về quyền và nghĩa vụ của họ đối với tranh chấp. Vì vậy, hầu hết những tranh chấp này được một bên khởi kiện ra Tòa án, do đó, hàng năm ngành tòa án thụ lý và giải quyết rất nhiều vụ việc, vụ án dân sự.

Để bổ sung những người có kiến thức pháp luật làm hòa giải viên ở cơ sở, khi sửa Luật cần nghiên cứu bổ sung những người đang là báo cáo viên pháp luật, trợ giúp viên pháp lý, tuyên truyền viên pháp luật, tuyên truyền viên cơ sở, công an cấp xã, tổ viên tổ bảo vệ an ninh trật tự tại cơ sở; người đã công tác trong lĩnh vực pháp luật…. tham gia làm hoà giải viên. Đồng thời, cân nhắc điều kiện có chứng chỉ bồi dưỡng của cơ quan có thẩm quyền khi công nhận hoà giải viên.

Về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức trong hoạt động hoà giải ở cơ sở, bổ sung quyền của các bên trong hoà giải trong việc đề xuất hình thức hoà giải (ví dụ hòa giải trực tuyến…); quy định một trong các bên tham gia hòa giải có quyền yêu cầu Toà án ra quyết định công nhận kết quả hòa giải thành; quy định về trách nhiệm của Toà án nhân dân trong hoạt động hoà giải ở cơ sở.

Để bảo đảm phù hợp với bối cảnh sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh, không tổ chức cấp huyện: bổ sung trách nhiệm của UBND cấp xã “tổ chức bồi dưỡng, hướng dẫn nghiệp vụ và kỹ năng hòa giải ở cơ sở cho hòa giải viên”; sửa đổi trách nhiệm của UBND cấp xã trong việc báo cáo HĐND cùng cấp, UBND cấp tỉnh kết quả thực hiện pháp luật về hòa giải ở cơ sở.

Luật Hòa giải ở cơ sở sửa đổi sẽ tạo khung pháp lý vững chắc, toàn diện cho việc tổ chức và hoạt động của tổ hoà giải và hòa giải viên ở cơ sở, đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn trong giải quyết các mâu thuẫn, tranh chấp trong đời sống của cộng đồng dân cư, góp phần tạo dựng một xã hội ổn định, văn minh và phát triển.

Thực hiện hiệu quả tuyên truyền pháp luật, hòa giải ở cơ sở Là huyện có địa bàn rộng, với 22 xã,1 thị trấn, trong đó có 3 xã có nhiều đồng bào dân tộc, trình độ dân ...

Giải quyết như thế nào khi hòa giải ở cơ sở không thành? Hòa giải ở cơ sở là một phương thức hiệu quả giúp các bên giải quyết tranh chấp mà không cần đến cơ quan pháp ...