Giải bài toán nhân lực để du lịch Việt Nam phát triển bền vững
Theo dõi Pháp luật & Xã hội trên |
| Việc xây dựng một đội ngũ nhân lực du lịch có chuyên môn vững, thông thạo ngoại ngữ, am hiểu văn hóa bản địa và quốc tế là yêu cầu bắt buộc. Ảnh minh họa |
Trong nửa đầu năm 2025, lượng khách quốc tế đến Việt Nam tăng mạnh, đặc biệt tại các đô thị du lịch lớn như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Đà Nẵng hay các vùng biển như Phú Quốc, Nha Trang, Hạ Long… Nhu cầu về nhân sự trong lĩnh vực nhà hàng, khách sạn, lữ hành, vận chuyển tăng đột biến, kéo theo đó là tình trạng thiếu hụt trầm trọng lao động có kỹ năng, kinh nghiệm.
Thực tế cho thấy, không ít doanh nghiệp dù tuyển đủ người vẫn phải tiếp tục đào tạo lại từ đầu. Nhiều nhân viên mới còn hạn chế về giao tiếp, ngoại ngữ, kỹ năng xử lý tình huống và trải nghiệm phục vụ khách nước ngoài. Điều này khiến chất lượng dịch vụ thiếu ổn định, ảnh hưởng không nhỏ đến ấn tượng của du khách.
Một phần nguyên nhân xuất phát từ hệ thống đào tạo du lịch hiện nay vẫn thiên về lý thuyết, chưa theo kịp nhu cầu thực tiễn của thị trường. Sinh viên ra trường thiếu năng lực làm việc ngay, chưa được trang bị đầy đủ kỹ năng nghề nghiệp, đặc biệt là kỹ năng mềm và năng lực thích ứng trong môi trường đa văn hóa.
Thêm vào đó, ảnh hưởng kéo dài của đại dịch COVID-19 cũng khiến một lượng lớn lao động có kinh nghiệm rời khỏi ngành, để lại khoảng trống lớn chưa được bù đắp. Trong khi đó, lực lượng mới gia nhập ngành lại thiếu nền tảng chuyên môn cần thiết để đảm bảo tiêu chuẩn dịch vụ trong bối cảnh cạnh tranh quốc tế ngày càng gay gắt.
Việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch đòi hỏi phải thay đổi căn bản tư duy và mô hình đào tạo. Các cơ sở giáo dục cần chuyển từ mô hình đào tạo nặng lý thuyết sang chương trình học gắn liền với thực tiễn, có sự phối hợp chặt chẽ với doanh nghiệp trong thiết kế nội dung giảng dạy.
Nhiều đơn vị lớn trong ngành đã chủ động xây dựng trung tâm đào tạo nội bộ, hoặc liên kết với các trường đại học để triển khai mô hình đào tạo "nhân lực may đo" – sinh viên được học đúng nội dung doanh nghiệp cần và có thể làm việc ngay sau khi tốt nghiệp. Mô hình này vừa tiết kiệm chi phí đào tạo lại, vừa nâng cao chất lượng lao động đầu vào.
Việc mở rộng đào tạo nhân lực tại chỗ cũng đang được nhiều địa phương và doanh nghiệp quan tâm. Khuyến khích người dân địa phương tham gia ngành du lịch không chỉ giúp giải quyết vấn đề thiếu hụt nhân sự mà còn góp phần tạo dựng bản sắc riêng cho từng vùng miền. Nhân lực địa phương có lợi thế về hiểu biết văn hóa bản địa, từ đó góp phần nâng cao trải nghiệm du khách.
Song song với việc cải thiện đào tạo, các doanh nghiệp du lịch cũng cần thay đổi cách tiếp cận trong tuyển dụng và sử dụng lao động. Thay vì coi người lao động là nhân sự thời vụ, doanh nghiệp cần xem họ là nguồn lực dài hạn, đầu tư bền vững vào đào tạo, chế độ đãi ngộ và phát triển nghề nghiệp.
Tạo dựng môi trường làm việc tích cực, minh bạch về lộ trình thăng tiến, đảm bảo cân bằng giữa công việc và cuộc sống sẽ là chìa khóa để giữ chân lao động. Khi người lao động thấy được giá trị và triển vọng nghề nghiệp, họ sẽ gắn bó lâu dài và cống hiến nhiều hơn.
Đặc biệt, trong bối cảnh ngành Du lịch đang hướng đến mục tiêu chuyên nghiệp hóa và quốc tế hóa, việc xây dựng một đội ngũ nhân lực du lịch có chuyên môn vững, thông thạo ngoại ngữ, am hiểu văn hóa bản địa và quốc tế là yêu cầu bắt buộc. Đây là điều kiện tiên quyết để nâng cao chất lượng dịch vụ, tăng sức cạnh tranh và thu hút du khách quay trở lại.
Giải quyết bài toán nhân lực không thể là nhiệm vụ của riêng ngành du lịch, mà cần có sự phối hợp đồng bộ giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo; Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; các địa phương, doanh nghiệp và cơ sở đào tạo. Việc hoạch định chính sách đào tạo, đầu tư cơ sở hạ tầng giáo dục và hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cần được triển khai theo chiến lược dài hạn, thay vì các giải pháp tình thế.
Ngoài ra, theo các chuyên gia, ngành Du lịch cần chủ động cập nhật xu hướng toàn cầu, bổ sung những chuyên ngành mới như quản lý doanh thu, quản lý tài sản, chăm sóc sức khỏe, quản trị hàng xa xỉ hay vận hành công viên giải trí. Các lĩnh vực đang phát triển mạnh và mang lại giá trị gia tăng cao. Những chuyên môn này cần được lồng ghép vào chương trình đào tạo chính quy để người học có thể thích ứng nhanh với sự thay đổi của ngành.
Trong dài hạn, khi du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn, việc đầu tư bài bản cho nguồn nhân lực chất lượng, có kỹ năng toàn diện và tinh thần phục vụ chuyên nghiệp sẽ là yếu tố quyết định sự thành công của ngành Du lịch Việt Nam.
Pháp luật và Xã hội
Mở Zalo, bấm quét QR để quét và xem trên điện thoại
Có thể bạn quan tâm
Tin đọc nhiều
