Góc nhìn pháp lý vụ sản xuất, buôn bán sữa HIUP 27 giả

Bị can Hoàng Quang Thịnh (trái) và La Khắc Minh bị khởi tố trong vụ án sản xuất, buôn bán sữa HIUP 27 giả. Ảnh: CACC

Chiêu trò gian lận tinh vi

Vụ án sản phẩm sữa HIUP 27 giả đang được Cơ quan Cảnh sát điều tra, Bộ Công an mở rộng điều tra sau khi ra quyết định khởi tố vụ án và bắt tạm giam 10 đối tượng liên quan đến hành vi sản xuất, buôn bán thực phẩm giả và vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng tại Công ty Cổ phần Z Holding, trụ sở tại số 275 Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội. Các đối tượng bị bắt tạm giam trong Công ty Cổ phần X Holding gồm: Hoàng Quang Thịnh, Chủ tịch HĐQT, kiêm Tổng Giám đốc; La Khắc Minh, Phó Tổng Giám đốc; Nguyễn Văn Minh, Phó Tổng Giám đốc.

Theo điều tra, để vận hành đường dây tinh vi này, nhóm đối tượng đã thành lập 20 công ty “sân sau” núp dưới các danh nghĩa thương mại, sản xuất, truyền thông, tất cả đều bị thao túng bởi nhóm cầm đầu Công ty Cổ phần Z Holding. Trong số này, Công ty Cổ phần Z Holding đóng vai trò trung tâm điều phối, kiểm soát toàn bộ hoạt động sản xuất, tài chính và quảng bá.

Từ năm 2023 đến tháng 4/2025, Hoàng Quang Thịnh chỉ đạo cấp dưới lập song song 2 hệ thống kế toán: một để trình báo với cơ quan chức năng, một để theo dõi “doanh thu thật” nhằm trốn tránh nghĩa vụ nộp thuế. Số tiền gây thất thoát ngân sách Nhà nước bước đầu được xác định lên tới hơn 410 tỉ đồng.

Chiêu trò gian lận không dừng lại ở kế toán. Đối với sản phẩm dinh dưỡng HIUP 27, hồ sơ công bố ghi rõ có 37 thành phần dinh dưỡng, nhưng kết quả giám định của Bộ Công an cho thấy thực tế chỉ có từ 15-17 thành phần, trong đó nhiều chỉ tiêu không đạt 70% so với công bố, tức đủ căn cứ xác định đây là thực phẩm giả theo quy định tại Nghị định 98/2020/NĐ-CP. Để qua mặt cơ quan chức năng, nhóm này còn sử dụng phiếu kiểm nghiệm “khống” và khi thấy có nguy cơ bị kiểm tra, lập tức tiêu hủy chứng cứ, hợp thức hóa giấy tờ để xóa dấu vết các lô hàng giả.

Một chi tiết khiến dư luận phẫn nộ là mức lợi nhuận khủng khiếp mà nhóm này thu được từ mỗi lon sữa. Cụ thể, giá xuất xưởng một lon sữa HIUP 27 chỉ 87.800 đồng, nhưng được bán ra thị trường với giá trung bình 546.000 đồng/lon, nghĩa là nhóm sản xuất lãi hơn 458.000 đồng mỗi lon. Với tổng doanh thu lên tới 6.700 tỷ đồng, đây là một trong những vụ buôn bán thực phẩm giả có quy mô lớn nhất từng được triệt phá ở Việt Nam.

Đáng chú ý, sản phẩm sữa HIUP 27 giả lan rộng nhờ chiến lược quảng cáo rầm rộ với sự tham gia của người nổi tiếng, trong đó có BTV Quang Minh và MC Vân Hugo. Cả hai đã bị Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử xử phạt hành chính với tổng số tiền hơn 107 triệu đồng vì hành vi quảng cáo sai sự thật, gây nhầm lẫn về công dụng sản phẩm.

Sau đó, hai nghệ sĩ lên tiếng cho rằng, bản thân “cũng là nạn nhân” của chiêu trò lừa đảo và “không cố ý tiếp tay”. Tuy nhiên, giới chuyên gia cho rằng vai trò của KOLs trong tiếp thị sản phẩm không thể xem nhẹ, nhất là khi quảng cáo có nội dung sai lệch, ảnh hưởng đến sức khỏe và tài chính của hàng vạn người tiêu dùng.

Chế tài áp dụng cho các đối tượng

Liên quan đến vụ án trên, luật sư Đinh Thị Nguyên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Minh Nguyên Legalsun, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, pháp luật quy định sản phẩm, hàng hoá có chất lượng không đảm bảo hàm lượng, thành phần, chất lượng không đảm bảo 70% so với tiêu chuẩn công bố sẽ được xác định là hàng giả. Nếu giá trị hàng hóa này tương đương với hàng thật trị giá từ 30 triệu đồng trở lên, người thực hiện hành vi sản xuất, buôn bán loại hàng hóa sản phẩm này sẽ bị xử lý hình sự về tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả”.

Theo luật sư Đinh Thị Nguyên, cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ giá trị hàng hóa được làm giả, việc sản xuất tiêu thụ loại hàng hóa này, làm rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân có liên quan. Đồng thời, công khai thông tin để những người đã mua phải sản phẩm giả liên hệ với cơ quan điều tra, cung cấp thông tin, làm căn cứ giải quyết vụ án theo quy định của pháp luật. “Việc khởi tố vụ án hình sự, xử lý với các đối tượng dựa trên cơ sở kết quả xác minh nội dung công bố sản phẩm, chất lượng sản phẩm đã được kiểm nghiệm và các tài liệu chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh của DN” - luật sư Đinh Thị Nguyên cho biết.

Chuyên gia pháp lý cũng khuyến cáo, những người nổi tiếng tham gia quảng cáo sản phẩm mà biết là sản phẩm giả cũng có thể bị xử lý hình sự về tội “Buôn bán hàng giả” hoặc tội “Lừa dối khách hàng”. Nếu đã bị xử phạt hành chính mà vẫn còn quảng cáo hàng giả thì còn có thể bị xử lý hình sự về tội “Quảng cáo gian dối”.

Bên cạnh đó, những người tham gia vào chuỗi kinh doanh, buôn bán sản phẩm của DN mà không đủ căn cứ xử lý hình sự cũng có thể bị xem xét xử phạt vi phạm hành chính, bị kỷ luật và có thể còn liên đới trách nhiệm dân sự trong vụ án hình sự. Về khung hình phạt, đối với tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả” theo quy định tại Điều 193, Bộ luật Hình sự năm 2015, trường hợp bị chứng minh có tội, các bị can có thể đối mặt với thấp nhất là 2 năm tù và mức hình phạt cao nhất là tù chung thân, tùy tính chất mức độ của hành vi.

Với bị can bị khởi tố về tội “Vi phạm về kế toán theo hậu quả nghiêm trọng” theo Điều 211, Bộ luật Hình sự năm 2015, trường hợp bị chứng minh có tội và hậu quả được xác định là thiệt hại từ 1 tỷ đồng trở lên, các bị can có thể đối mặt với khung hình phạt từ 10 đến 20 năm tù.

	Lý do Tổng Giám đốc, Chủ tịch Công ty Cổ phần Z Holding bị khởi tố, bắt tạm giam
	Vụ sữa HIUP 27 giả: mối lo ngại về thực phẩm cho trẻ em