Ca cấp cứu vô danh và cuộc chiến giành lại sự sống trong “thời gian vàng”

Bệnh nhân đang được theo dõi sát sao đề phòng biến chứng sau phẫu thuật. Ảnh: BVCC

Khoảng 5h sáng, một nam thanh niên khoảng 20 tuổi được người dân đưa đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương sau một vụ tai nạn không rõ nguyên nhân. Không mang theo giấy tờ tùy thân, không người đi cùng, cũng không ai biết anh là ai, từ đâu đến. Trước mắt các y bác sĩ chỉ là một cơ thể bất động, vô danh, nhưng lại cần được cứu sống ngay lập tức. Cuộc chiến sinh tử bắt đầu vào những phút cuối cùng của ca trực, nơi không có chỗ cho sự chần chừ hay bất kỳ thủ tục hành chính nào làm chậm nhịp thời gian.

Ngay khi tiếp nhận, bệnh nhân được đánh giá tri giác với thang điểm Glasgow (GCS) là 12 – cho thấy mức độ rối loạn tri giác vừa và cảnh báo nguy cơ tổn thương não tiến triển. Các bác sĩ lập tức thực hiện cấp cứu cơ bản: kiểm soát mạch, huyết áp, nhiệt độ, đồng thời chỉ định chụp CT sọ não khẩn cấp. Kết quả cho thấy bệnh nhân bị máu tụ dưới màng cứng bán cầu phải kèm phù não, có thể chuyển biến theo chiều hướng xấu chỉ trong thời gian ngắn.

Đúng như dự đoán, chưa đầy một giờ sau, bệnh nhân tụt tri giác sâu, chỉ còn 7 điểm Glasgow – mức độ hôn mê nặng, đe dọa tử vong nếu không can thiệp kịp thời. Đồng tử giãn bất thường, các chỉ số sinh tồn giảm mạnh. Trong bối cảnh thông tin còn mù mờ, chưa có xét nghiệm đầy đủ, cũng không có người thân ký cam kết, kíp trực thần kinh quyết định đẩy thẳng bệnh nhân vào phòng mổ. Cuộc phẫu thuật được khởi động chỉ với một mục tiêu duy nhất: lấy khối máu tụ càng sớm càng tốt để cứu phần não chưa hoại tử.

Ca mổ kéo dài trong khoảng 3 giờ. Khối máu tụ được lấy ra, áp lực nội sọ được giải phóng. Khi phẫu thuật kết thúc, bệnh nhân bắt đầu có những phản xạ thần kinh đầu tiên: đồng tử co lại, đáp ứng với kích thích đau, tứ chi có cử động.

Theo chia sẻ của BSCKII Nguyễn Quang Thành – bác sĩ ngoại thần kinh trực tiếp thực hiện ca mổ, đây là một trong những trường hợp có diễn tiến cực kỳ nhanh, đòi hỏi can thiệp đúng thời điểm, nếu chậm trễ chỉ vài phút thôi, kết cục có thể sẽ rất khác.

Tình trạng hiện tại của bệnh nhân vẫn nặng, nhưng đã có tiến triển. Ê-kíp đang tập trung kiểm soát phù não, hỗ trợ chức năng sống và theo dõi sát để hạn chế tối đa di chứng. Chẩn đoán trước và sau mổ đều thống nhất là chấn thương sọ não kín, máu tụ dưới màng cứng bán cầu phải, kèm phù não lan tỏa. Không có dấu hiệu tổn thương sọ hở, nhưng tiên lượng vẫn thận trọng, bởi não là cơ quan đặc biệt dễ tổn thương không hồi phục nếu mất “thời gian vàng”.

BS Nguyễn Quang Thành cũng đưa ra cảnh báo, người dân khi bị tai nạn, kể cả khi còn tỉnh táo, cũng cần được đưa đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt. Nhiều trường hợp tưởng nhẹ nhưng có thể diễn tiến cực nhanh, gây tổn thương nội sọ nguy hiểm. “Quan trọng nhất là đừng chủ quan và đừng trì hoãn", BS Nguyễn Quang Thành nhấn mạnh.

Với đội ngũ bác sĩ, không ai bị bỏ lại phía sau – nhất là khi tính mạng đang được đếm ngược từng phút. Trong phòng cấp cứu và phòng mổ hôm ấy, sự sống đã được giành giật từ tay tử thần bằng cả kiến thức, kinh nghiệm và lòng trắc ẩn.

Nguy hiểm rình rập từ vết cắn của chuột