Giải pháp phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao

Nghiên cứu khoa học tại Lab của trường Cơ khí, Đại học bách khoa Hà Nội. Ảnh: HUST

Cơ chế thu hút người tài

Chia sẻ về một số giải pháp nhằm phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu xây dựng Thủ đô văn minh, hiện đại theo tinh thần của Luật Thủ đô 2024, đại úy Trình Quốc Hưng, Học viện An ninh Nhân dân cho biết, Thủ đô Hà Nội với vị thế là trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, trung tâm văn hóa, kinh tế, giáo dục... lớn nhất cả nước. Vì thế đây là nơi hội tụ nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ mục tiêu phát triển đất nước nói chung, Thủ đô nói riêng.

Bên cạnh đó, Hà Nội là nơi tập trung nhiều nhất các viện nghiên cứu, trường đại học, trung tâm khoa học - công nghệ, lực lượng tri thức có trình độ cao. Trên địa bàn hiện có khoảng 80% số trường đại học, viện nghiên cứu; 82% số phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia; 65% tổng số GS, PGS, TS và TS khoa học đang sinh sống và làm việc; nhiều nghệ nhân, văn nghệ sĩ hoạt động văn hóa, nghệ thuật,... là tiềm năng, nguồn lực vô giá, giúp Hà Nội thuận lợi trong việc tiếp nhận, phổ biến tri thức, công nghệ mới trong thời kỳ mới. Với quy mô dân số hơn 8 triệu người và sức hấp dẫn nhập cư rất lớn, Hà Nội luôn có nguồn nhân lực dồi dào. Hơn nữa, với cơ chế tự chọn lọc của một đô thị lớn, Hà Nội là nơi hội tụ của nhân tài, tinh hoa và đội ngũ đông đảo nhân lực chất lượng cao trong mọi lĩnh vực. Trong những giai đoạn phát triển vừa qua, Đảng bộ, chính quyền TP Hà Nội luôn coi trọng việc bồi dưỡng, đào tạo nhân lực, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao.

Đại úy Trình Quốc Hưng cho biết thêm, trước yêu cầu xây dựng và phát triển Thủ đô trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng, Quốc hội đã ban hành Luật Thủ đô 2024. Đây là văn bản pháp lý quan trọng xác định vị trí, vai trò, trách nhiệm và chính sách xây dựng, phát triển, bảo vệ Thủ đô. Để thu hút được những người có năng lực, trình độ, Điều 16 Luật Thủ đô 2024 quy định về việc thu hút, trọng dụng người có tài năng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao.

Theo đó, công dân Việt Nam có phẩm chất đạo đức, trình độ, năng lực vượt trội, có kinh nghiệm thực tiễn, đang làm việc ở trong nước, ở ngoài nước có công trình, sản phẩm, thành tích, công trạng hoặc cống hiến đặc biệt để phát triển một lĩnh vực, một ngành của Thủ đô được xét tuyển, tiếp nhận vào làm công chức, viên chức; công dân Việt Nam có đủ tiêu chuẩn quy định được ký hợp đồng để thực hiện công việc chuyên môn, nghiệp vụ hoặc đảm nhiệm chức vụ quản lý, điều hành tại các đơn vị sự nghiệp công lập thuộc phạm vi quản lý của TP; người nước ngoài có trình độ chuyên môn cao, nhiều kinh nghiệm thực tiễn, có công trình hoặc sản phẩm đã được nghiệm thu, công nhận, ứng dụng đem lại hiệu quả cao thì được ký hợp đồng để thực hiện nhiệm vụ xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô; người được xét tuyển, tiếp nhận hoặc được ký hợp đồng làm việc được hưởng các chế độ, chính sách do HĐND TP quy định.

Luật Thủ đô 2024 đã cụ thể hóa về cách thức hỗ trợ, tạo điều kiện để người giỏi chuyên môn có thể chuyên tâm phát triển khả năng theo đúng sở trường. Đáng chú ý là quy định: HĐND TP được quyết định các chính sách ưu tiên phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đạt trình độ khu vực và quốc tế ở các ngành, lĩnh vực đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô trong từng giai đoạn; hình thành các trung tâm quốc gia, trung tâm vùng về đào tạo và thực hành nghề chất lượng cao trên địa bàn Thủ đô để phát triển nguồn nhân lực có kỹ năng nghề cao, phục vụ cho định hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, thu hút đầu tư nước ngoài,...

Giải pháp để hiện thực hóa

Theo đại úy Trình Quốc Hưng, để Luật Thủ đô 2024 thực sự đi vào cuộc sống, phát huy được tác dụng tích cực phụ thuộc rất lớn vào sự vào cuộc sớm của các bộ, ngành và đặc biệt là các cấp chính quyền và Nhân dân Thủ đô.

Để thu hút, trọng dụng người có tài năng và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho việc xây dựng và phát triển Thủ đô văn minh, hiện đại, cấp ủy, chính quyền các cấp cần thực hiện một số giải pháp như: thống nhất nhận thức về tầm quan trọng của nhân tài và yêu cầu cấp thiết của việc phát hiện, thu hút, trọng dụng nhân tài vào công cuộc xây dựng và phát triển Thủ đô.

TP Hà Nội cần tiếp tục rà soát các quy định, quy chế, tìm ra những điểm bất hợp lý, không còn phù hợp trong thực tiễn để bổ sung, hoàn thiện, giúp cho việc phát hiện, thu hút và trọng dụng nhân tài được thống nhất, đồng bộ, chặt chẽ; mở rộng nhiều hình thức thu hút nhân tài, lựa chọn, tuyển dụng người tài qua nhiều kênh khác nhau, không nhất thiết qua con đường thi cử, đặc biệt, cần xây dựng chính sách đãi ngộ đặc thù đối với nhân tài; đãi ngộ dựa trên hiệu quả công việc và thường xuyên điều chỉnh, bảo đảm tính cạnh tranh.

Cùng với đó, Hà Nội cần đẩy mạnh ban hành khung chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài đối với các lĩnh vực: lãnh đạo, quản lý; kinh tế; khoa học và công nghệ; giáo dục, đào tạo; y tế; khoa học xã hội; văn hóa, nghệ thuật, thể thao; quân sự, quốc phòng và an ninh quốc gia; thông tin, truyền thông.

Đồng thời, cần khuyến khích và phát hiện, tiến cử nhân tài; tìm kiếm nhân tài nhằm phát hiện người có phẩm chất đạo đức, lối sống chuẩn mực, có khát vọng cống hiến, phụng sự Tổ quốc và Nhân dân; có trình độ, năng lực sáng tạo vượt trội; có công trình, sản phẩm, thành tích, công trạng hoặc cống hiến đặc biệt tạo nên sự tiến bộ, phát triển của một lĩnh vực, một ngành, của một địa phương, khu vực,...

Cần áp dụng chính sách này đối với học sinh, sinh viên có thành tích học tập, tốt nghiệp loại giỏi, loại xuất sắc, có tố chất, năng khiếu nổi trội từ các cơ sở giáo dục, đào tạo; khuyến khích, đề cao trách nhiệm của người giới thiệu, tiến cử nhân tài; bảo đảm công khai, minh bạch, dân chủ trong giới thiệu, tiến cử, công nhận nhân tài.

Nâng cao năng lực bồi dưỡng nhân tài của các cơ sở giáo dục, đào tạo trên địa bàn Thủ đô. Cụ thể, TP cần quan tâm đổi mới chương trình đào tạo, bồi dưỡng đối với các ngành, lĩnh vực theo hướng phát triển tối đa năng lực, phát triển những năng khiếu chuyên biệt, năng lực nổi bật của nhân tài Thủ đô; nâng cao năng lực bồi dưỡng nhân tài của các cơ sở đào tạo, bồi dưỡng; tập hợp, phát triển đội ngũ giảng viên tham gia chương trình đào tạo, bồi dưỡng nhân tài là các chuyên gia, nhà giáo dục, khoa học, lãnh đạo, quản lý, kinh doanh đầu ngành, có trình độ, kinh nghiệm, uy tín cao ở trong và ngoài nước; chú trọng mời đội ngũ giáo sư, chuyên gia đầu ngành là người gốc Việt trở về làm việc, tham gia giảng dạy tại Thủ đô.

Cần tạo nguồn kinh phí dồi dào để thực hiện chính sách hỗ trợ một lần và chính sách ưu đãi khác về lương và thu nhập bảo đảm ổn định của nhân lực chất lượng cao so với các cán bộ, công chức, viên chức khác.

Theo đó, cần xem xét, xây dựng khung chính sách thu hút, trọng dụng nhân tài được áp dụng đối với các lĩnh vực lãnh đạo, quản lý, kinh tế; khoa học – công nghệ; ngoại giao; giáo dục và đào tạo; y tế, văn hóa..., trong đó bao gồm các chính sách về tuyển dụng, quản lý, sử dụng nhân tài, đặc biệt lưu ý đến việc bố trí công việc, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ gắn với tài năng, cống hiến của nhân tài, cũng như các chính sách đột phá trong quy hoạch, bổ nhiệm đối với nhân tài.

Cần có chính sách đãi ngộ, môi trường làm việc thích hợp cho nhân lực chất lượng cao phục vụ yêu cầu phát triển Thủ đô. Việc phát hiện nhân tài phải được triển khai thực hiện rộng khắp, sâu sát tới cơ sở, từng ngành, từng lĩnh vực; đồng thời, cần có cơ chế hợp tác giữa các cơ quan của Đảng, cơ quan quản lý Nhà nước với các cơ sở giáo dục, cũng như có cơ chế để người dân được tham gia tích cực hơn trong việc giới thiệu, tiến cử nhân tài.

Thêm nhiều nội dung về bảo vệ môi trường