Tử hình Chủ tịch Tập đoàn Vạn Thịnh Phát

Án đã tuyên 06:00 | 05/12/2024

Sau gần 1 tháng xét xử và nghị án, Tòa án Nhân dân cấp cao tại TP Hồ Chí Minh đã ra phán quyết với 48 bị cáo có đơn kháng cáo xin giảm án và xem xét lại trách nhiệm dân sự liên quan đến sai phạm tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát, Ngân hàng Thương mại cổ phần Sài Gòn (SCB) và các đơn vị, tổ chức liên quan.

Bị cáo Lan tại tòa. Ảnh: N.N

Theo đó, Hội đồng xét xử (HĐXX) nhận định, bản án sơ thẩm tuyên bị cáo Trương Mỹ Lan, Chủ tịch Hội đồng quản trị Tập đoàn Vạn Thịnh Phát (Vạn Thịnh Phát) và đồng phạm là đúng người, đúng tội. Bị cáo Lan sở hữu gần như tuyệt đối cổ phần của SCB, chi phối mọi hoạt động của ngân hàng. Bị cáo đã bố trí và chỉ đạo những người có vai trò chủ chốt để rút tiền SCB dùng vào mục đích cá nhân.

Xét kháng cáo của bị cáo Lan nhận thấy, từ năm 2011, bị cáo Lan thâu tóm 3 ngân hàng tư nhân để hợp nhất thành SCB. Lợi dụng chính sách của Nhà nước trong đề án tái cơ cấu SCB, bị cáo Lan sử dụng ngân hàng như một công cụ tài chính để huy động vốn phục vụ kinh doanh cá nhân và hệ sinh thái của Vạn Thịnh Phát.

Với việc sở hữu 91,5% cổ phần của SCB thông qua nhiều cá nhân, bị cáo Lan đã chỉ đạo lãnh đạo chủ chốt tại SCB và Vạn Thịnh Phát lập các hồ sơ khống, rút tiền SCB. Để hợp thức hóa việc rút tiền và tránh bị phát hiện sai phạm, bị cáo Lan yêu cầu cán bộ ở SCB chuyển tiền giải ngân vào các công ty "ma", sau đó thực hiện rút tiền mặt hoặc chuyển lòng vòng nhằm cắt đứt dòng tiền.

Việc đưa các tài sản đảm bảo có giá trị thấp rồi nâng khống để đảm bảo cho các khoản vay lớn chỉ là thủ đoạn nhằm chiếm tiền người dân gửi tại SCB. Theo đó, từ năm 2012 đến năm 2017, bị cáo Lan đã chỉ đạo lập hồ sơ khống cho 304 khách hàng, vay 368 khoản. Đến năm 2022, các khoản vay này còn dư nợ hơn 132.000 tỷ đồng cả gốc và lãi. Sau khi cấn trừ vào số tài sản đảm bảo các khoản vay này gây thiệt hại 64.600 tỷ đồng. Hành vi trong giai đoạn này của bị cáo Lan là phạm tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”.

Từ tháng 2/2018 đến tháng 10/2022, bị cáo Lan đã chỉ đạo lập khống 916 hồ sơ vay vốn của SCB 545.000 tỷ đồng, chiếm đoạt 304.000 tỷ đồng; gây thiệt hại gần 130.000 tỷ đồng tiền lãi phát sinh. Bộ luật Hình sự 2015 có sự thay đổi về đường lối xử lý đối với các sai phạm xảy ra tại thời điểm trước và sau ngày 1/1/2018, hành vi này của bị cáo Lan phạm tội “Tham ô tài sản”.

Như vậy, trong suốt 10 năm thâu tóm SCB, bị cáo Lan đã chỉ đạo đồng phạm giải ngân cho nhóm công ty trong hệ sinh thái Vạn Thịnh Phát tổng cộng hơn 2.500 khoản vay. Đến tháng 10/2022, nhóm bị cáo Lan và Vạn Thịnh Phát còn gần 1.300 khoản vay dư nợ 677.000 tỷ đồng gốc và lãi. Tòa xác định, đây là số tiền thiệt hại của vụ án và bị cáo Lan có nghĩa vụ phải bồi thường cho SCB.

Ngoài ra, để che giấu thực trạng yếu kém của SCB, giúp ngân hàng thoát khỏi diện kiểm soát đặc biệt, bị cáo Lan đã chỉ đạo thuộc cấp mua chuộc đoàn cán bộ thanh tra. Trong đó, Võ Tấn Hoàng Văn, cựu Tổng Giám đốc SCB, đã 4 lần đưa cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Thanh tra, giám sát của Ngân hàng Nhà nước, 5,2 triệu USD; đưa tiền và quà cho các thành viên đoàn thanh tra để bưng bít sai phạm, tạo điều kiện cho SCB được tiếp tục tái cơ cấu. Hành vi này là phạm tội “Đưa hối lộ”.

Trước đó, tháng 4, TAND TP Hồ Chí Minh xét xử sơ thẩm và tuyên phạt bị cáo Lan 20 năm tù tội “Đưa hối lộ”; 20 năm tù tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” và tử hình về tội “Tham ô tài sản”; tổng hợp hình phạt, bị cáo phải chấp hành án tử hình. Cho rằng mức hình phạt này là quá nghiêm khắc và nặng nề đối với mình, bị cáo Trương Mỹ Lan kháng cáo đề nghị tòa phúc thẩm xem xét toàn bộ bản án.

HĐXX nhận định, hành vi của bị cáo Lan là đặc biệt nghiêm trọng; là người chủ mưu, cầm đầu, cùng lúc phạm 3 tội; tác động xấu đến hoạt động ngân hàng, mất an ninh trật tự, hoang mang dư luận và mất niềm tin của Nhân dân. Do đó tòa sơ thẩm tuyên bị cáo mức án tử hình về 3 tội nêu trên là đúng người, đúng pháp luật, không oan sai.

Ngoài các tình tiết giảm nhẹ cấp sơ thẩm đã áp dụng, tại tòa, bị cáo Lan còn có ý thức tích cực khắc phục hậu quả vụ án, ngoài hơn 600 mã tài sản đã được định giá còn 440 mà tài sản chưa được định giá, 658 mã tài sản của gia đình bị cáo và dự án 6A khu Trung Sơn Bình Chánh được đưa vào khắc phục hậu quả, nhưng chưa đủ pháp lý để xác định đã khắc phục 3/4 hậu quả vụ án. Bị cáo được ghi nhận có chuyển biến sâu sắc về nhận thức, ăn năn hối cải, cam kết khắc phục toàn bộ thiệt hại.

Do đó, HĐXX giảm án từ 20 năm xuống 16 năm tù về tội “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” với bị cáo Lan. Ở tội “Tham ô tài sản”, “Đưa hối lộ”, không có cơ sở giảm án; nên tổng hình phạt bị cáo Lan phải nhận là tử hình.

Bị cáo Đỗ Thị Nhàn, cựu Cục trưởng Cục Thanh tra, giám sát ngân hàng II, Ngân hàng Nhà nước, là Trưởng đoàn thanh tra tại SCB, đã 4 lần nhận tiền của bị cáo Trương Mỹ Lan thông qua bị cáo Võ Tấn Hoàng Văn, cựu Tổng Giám đốc SCB, để bỏ qua các sai phạm tại SCB; tổng số tiền bị cáo Nhàn đã nhận là 5,2 triệu USD.

Theo kết quả điều tra, bị cáo đã chỉ đạo cấp dưới đưa ra kết quả thanh tra không khách quan, chính xác, gây thiệt hại 514.000 tỷ đồng, dư nợ gốc là 395.000 tỷ đồng, lãi phát sinh 118.000 tỷ đồng. Do đó, bị cáo Nhàn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật với mức hình phạt nghiêm khắc.

Trước đó, trong quá trình xét xử, luật sư bào chữa cho bị cáo Đỗ Thị Nhàn cho rằng, ban đầu thân chủ bị khởi tố ở tội “Lợi dụng chức vụ và quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, có khung hình phạt thấp (từ 10 - 15 năm tù). Tuy nhiên, sau đó bị cáo bị chuyển sang khởi tố tội danh có mức án nặng hơn đó là tội “Nhận hối lộ” (có khung hình phạt tù 20 năm, chung thân hoặc tử hình). Gia đình bị cáo Đỗ Thị Nhàn đã nộp thêm 1 tỷ đồng để khắc phục hậu quả. Tuy nhiên, HĐXX bác đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt của bị cáo Đỗ Thị Nhàn, tuyên y án tù chung thân.

	Phương án khắc phục hậu quả của bị cáo Trương Mỹ Lan
	Chủ tịch Hội đồng quản trị nhận thêm án tù chung thân
	Trương Mỹ Lan nói về hơn 6.000 tỷ đồng cho Tập đoàn của chúa đảo Tuần Châu mượn?