Luật Thủ đô 2024: nghị quyết quy định hoạt động thử nghiệm có kiểm soát

Một góc Thành phố Hà Nội. Ảnh: Phạm Hùng

Khung pháp lý phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số

Ngay sau khi Nghị quyết 05/2019/NQ-HĐND ngày 8/7/2019 của HĐND TP và Đề án hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn TP Hà Nội giai đoạn 2019-2025 ban hành kèm theo Quyết định số 4889/QĐ-UBND ngày 9/9/2019 của UBND TP được ban hành, TP Hà Nội đã xây dựng kế hoạch, chính sách triển khai thi hành các nhiệm vụ thực hiện Nghị quyết, hình thành hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo (ĐMST) tại Hà Nội và có những bước phát triển vượt bậc.

Trên địa bàn TP hiện nay có khoảng 1.000 DN khởi nghiệp ĐMST trên tổng số 3.800 DN khởi nghiệp ĐMST của cả nước (chiếm 26,32%), 32 tổ chức ươm tạo trên tổng số 84 tổ chức của cả nước (chiếm 38,1%), 14 tổ chức thúc đẩy kinh doanh trên tổng số 35 tổ chức của cả nước (chiếm 40%). Năm 2023, Hà Nội đã được trao giải thưởng TP hấp dẫn khởi nghiệp – ĐMST, là địa điểm lý tưởng để đặt trụ sở cho các công ty khởi nghiệp giáo dục, thương mại điện tử và tài chính.

Thời gian vừa qua, đã có nhiều startup được rót vốn, nhận được gói hỗ trợ và đạt được một số kết quả tích cực nhưng nhìn chung cơ chế chính sách hỗ trợ phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST còn gặp một số hạn chế như các hoạt động kết nối các thành phần trong hệ sinh thái khởi nghiệp giữa các tỉnh, TP trong khu vực, cũng như giữa các vùng lân cận còn chưa hoàn thiện.

Hiện nay chưa có các văn bản quy phạm pháp luật quy định cơ quan, cách thức công nhận các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, cơ sở ươm tạo DN, không gian làm việc chung, cơ sở kỹ thuật nên cơ quan đầu mối làm công tác hỗ trợ DN nhỏ và vừa gặp rất khó khăn trong việc hỗ trợ kinh phí thuê mặt bằng cho DN khởi nghiệp sáng tạo; chưa thể thực hiện hoạt động cho vay đối với các DN khởi nghiệp sáng tạo từ nguồn vốn Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ.

Các DN khởi nghiệp ĐMST gọi được vốn đầu tư của các Quỹ đầu tư nước ngoài đều có xu hướng thành lập công ty tại nước ngoài để nhận được các ưu đãi về thuế, về thương mại hoá sản phẩm mới...tại nước sở tại, đặc biệt là chưa có cơ chế cho phép loại hình công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới được thử nghiệm. Chính vì vậy, việc cho phép xây dựng một chính sách về thử nghiệm công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới tại các không gian ĐMST sẽ hỗ trợ việc nghiên cứu, thử nghiệm nhằm thúc đẩy ứng dụng, phát triển các sản phẩm công nghệ mới, kịp thời cung cấp cho các DN, cơ quan, tổ chức, người dân các sản phẩm, dịch vụ công nghệ cao, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường.

Việc tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, DN được phép thực hiện các thử nghiệm giải pháp công nghệ mới với sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan chức năng sẽ hỗ trợ việc nghiên cứu, thử nghiệm nhằm thúc đẩy ứng dụng, phát triển các sản phẩm công nghệ mới, kịp thời cung cấp cho các DN, cơ quan, tổ chức, người dân các sản phẩm, dịch vụ công nghệ cao, đồng thời góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí, tạo lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Từ kết quả thử nghiệm sẽ giúp các cơ quan quản lý đề xuất xây dựng, hoàn thiện cơ chế chính sách nhằm thúc đẩy các công nghệ mới, tiên tiến vào ứng dụng trong thực tế.

Xây dựng Nghị quyết của HĐND TP quy định về hoạt động thử nghiệm có kiểm soát tại TP Hà Nội là cần thiết, phù hợp với quy định của Luật Thủ đô 2024, Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật và phù hợp với thẩm quyền của HĐND TP, thúc đẩy ĐMST tại Hà Nội, góp phần phát triển kinh tế tri thức, kinh tế số.

Thời hạn, lĩnh vực, tiêu chí lựa chọn thử nghiệm có kiểm soát

Theo dự thảo Nghị quyết quy định chi tiết về tiêu chí, điều kiện lựa chọn và trình tự, thủ tục đăng ký, thẩm định, cấp phép, điều chỉnh gia hạn và kết thúc việc thử nghiệm có kiểm soát; cơ chế hướng dẫn, kiểm soát quá trình thử nghiệm; chính sách khuyến khích, hỗ trợ thử nghiệm; kiểm soát rủi ro trong quá trình thử nghiệm; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân trong quá trình thử nghiệm có kiểm soát quy định tại Điều 25 của Luật Thủ đô.

Các tổ chức, DN được thành lập theo quy định pháp luật Việt Nam có giải pháp công nghệ, sản phẩm, dịch vụ hoặc mô hình kinh doanh mới có tính ĐMST theo các quy định tại khoản 3 Điều 25 Luật Thủ đô 2024; các tổ chức trung gian diễn ra hoạt động thử nghiệm có kiểm soát: khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, trung tâm ĐMST Quốc gia, trung tâm ĐMST TP, vườn ươm công nghệ và DN khởi nghiệp sáng tạo Hà Nội, sàn giao dịch công nghệ TP Hà Nội; các cơ quan hướng dẫn, kiểm soát quá trình thử nghiệm do UBND TP quyết định theo quy định tại khoản 7, Điều 25 Luật thủ đô 2024; các chuyên gia, nhà khoa học, tổ chức, cá nhân khác có liên quan đến hoạt động triển khai, giám sát, hỗ trợ và quản lý thử nghiệm có kiểm soát thực hiện nghị quyết này.

Thời hạn thực hiện thử nghiệm có kiểm soát tối đa là 3 năm tùy từng sản phẩm mới và lĩnh vực thử nghiệm cụ thể, tính từ thời điểm được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép thử nghiệm; có thể được gia hạn 1 lần không quá 3 năm; thời hạn của giấy phép thử nghiệm không vượt quá thời hạn của giấy phép thành lập, đăng ký kinh doanh của tổ chức tham gia dự án thử nghiệm.

Lĩnh vực ưu tiên là lĩnh vực trọng điểm về khoa học và công nghệ của Thủ đô bao gồm công nghệ số, công nghệ thông tin và truyền thông, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, công nghệ chế tạo – tự động hóa, công nghệ môi trường, giải phát thải các-bon, ứng phó với biến đổi khí hậu; các lĩnh vực ưu tiên thử nghiệm có kiểm soát bao gồm các lĩnh vực trọng điểm về khoa học công nghệ và các lĩnh vực: công nghệ giáo dục, công nghệ y tế, đô thị thông minh, môi trường, công nghệ tài chính; các lĩnh vực ưu tiên cập nhật, sửa đổi, bổ sung theo từng giai đoạn và được UBND TP ban hành danh mục theo thẩm quyền.

Tiêu chí lựa chọn đó là sản phẩm mới của các dự án thử nghiệm có kiểm soát tại TP Hà Nội bao gồm: sản phẩm mới được đề xuất thử nghiệm có tính ĐMST có phạm vi ứng dụng, triển khai trên địa bàn TP, ưu tiên đối với sản phẩm mới triển khai trong phạm vi khu công nghệ cao, trung tâm ĐMST Quốc gia, trung tâm ĐMST của TP, vườn ươm công nghệ và DN khởi nghiệp sáng tạo Hà Nội; sản phẩm mới được đề xuất thử nghiệm có triển vọng mang lại giá trị, hiệu quả cao về kinh tế - xã hội; không thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh Quốc gia, biến đổi, chỉnh sửa gen người; không xâm phạm an ninh Quốc gia, trật tự, an toàn xã hội;

Có phương án thử nghiệm, trong đó có đánh giá về các lợi ích và rủi ro đối với tổ chức thử nghiệm, bên tham gia thử nghiệm, khách hàng, các bên liên quan khác, đối với an ninh Quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, tính cạnh tranh của thị trường; cam kết trách nhiệm đối với sự an toàn của người dùng và bên có liên quan; các biện pháp kiểm soát rủi ro; cơ chế giải quyết khiếu nại của người dùng; phạm vi và các biện pháp bồi thường thiệt hại; đồng thời phải cung cấp thông tin, tài liệu chứng minh năng lực phù hợp với phương án thử nghiệm đã đề xuất; phạm vi giới hạn thử nghiệm được đề xuất đánh giá được phù hợp với năng lực kiểm soát của cơ quan quản lý từ dự án thử nghiệm.

	Hợp tác công - tư trong bảo tồn và phát huy giá trị di sản
	Bảo tồn, phát huy hiệu quả các giá trị di sản
	Chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo ở Hà Nội