Kỳ 1: Hàng giả đầu độc niềm tin của người tiêu dùng

Hình ảnh các sản phẩm bị đổ trộm tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng.

Hàng loạt hàng hóa nguyên bao bì chưa sử dụng bị vứt bỏ

Sản xuất, buôn bán hàng nhái, hàng giả… tồn tại đã lâu, nhưng cho đến nay, hình thức này ngày càng trở nên tinh vi, có tổ chức, có chiến lược, vận hành như DN hợp pháp và tiếp tục âm thầm đầu độc sức khỏe và niềm tin của người tiêu dùng.

Tháng 6/2025, tại nhiều đô thị lớn như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Đà Nẵng… hàng loạt vụ đổ trộm, đốt bỏ bánh kẹo, thuốc và thực phẩm chức năng với quy mô lớn bị phát hiện. Tại xã La Phù, huyện Hoài Đức cũ (nay thuộc xã An Khánh), Hà Nội, người dân phát hiện hơn 20 tấn bánh kẹo còn hạn sử dụng bị đổ bỏ ven đường. Tại xã Mỹ Hưng, huyện Thanh Oai cũ (nay thuộc xã Tam Hưng), Hà Nội hàng nghìn thỏi son vứt hàng đống ven đường. Những thỏi son bị vứt vẫn còn nguyên tem, nguyên hộp giấy, không hề có dấu hiệu đã qua sử dụng nằm trải dài trên bãi rác. Tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh cũ (nay thuộc xã Bình Hưng), TP Hồ Chí Minh, hơn 3.000 hộp thực phẩm chức năng có hạn dùng đến năm 2028 cũng bị đổ bỏ. Đặc biệt, ở Đà Nẵng, hàng trăm vỏ thuốc, chai lọ không nhãn mác bị vứt lộ thiên như rác thải.

Điểm chung giữa các vụ việc là hàng hóa vẫn còn nguyên bao bì, tem mác, chưa hư hỏng, chưa sử dụng nhưng lại bị đối xử như phế thải. Đáng chú ý, có loại thuốc còn nguyên vỉ như Cetecocenzitax 25mg do Công ty Cổ phần Dược T.Ư 3 sản xuất, hạn dùng tới năm 2026, cũng bị đổ ra đường. Không loại trừ khả năng đây là hàng giả, hàng nhái, hàng nhập lậu hoặc hàng nằm trong diện tiêu hủy bị tuồn ra ngoài. Để tránh bị xử lý hình sự, nhiều đối tượng đã chọn cách phi tang thay vì lưu trữ hay tiêu thụ.

Trước đó, lực lượng công an trên cả nước đã triệt phá hàng loạt đường dây sản xuất, buôn bán hàng giả với quy mô lớn, từ mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, dược phẩm đến các mặt hàng thiết yếu như xăng dầu, phân bón, vật tư y tế.

Giới trẻ - mục tiêu dễ tiếp cận của hàng giả, hàng nhái

Thực trạng đổ bỏ những sản phẩm còn nguyên nhãn mác, không hề có dấu hiệu hư hỏng hoặc đã qua sử dụng khiến nhiều người lo ngại. Có chăng, những vụ việc được phanh phui chỉ là phần nổi của tảng băng chìm, còn bao nhiêu cơ sở sản xuất, bao nhiêu sản phẩm hàng giả, hàng nhái vẫn đang tồn tại và phân phối ở khắp nơi chưa được lực lượng chức năng bắt giữ.

Không còn là sản phẩm nhái mác thô sơ, hàng giả ngày nay được sản xuất trong các dây chuyền mang dáng dấp công nghiệp hiện đại, có hệ thống phân phối, quảng bá, thậm chí đội ngũ tư vấn bài bản. Chúng âm thầm len lỏi vào cả hệ thống phân phối chính thống, từ chợ truyền thống cho đến các nền tảng trực tuyến. Thương mại điện tử, trong khi thúc đẩy tiêu dùng, cũng vô tình mở ra cánh cửa cho hàng giả hoạt động tinh vi và khó kiểm soát. Các chợ đầu mối lớn vẫn tồn tại tình trạng buôn bán công khai hàng giả, còn lực lượng chức năng dù xử lý hàng chục nghìn vụ vi phạm mỗi năm nhưng giá trị hàng hóa vi phạm vẫn tiếp tục tăng.

Sự phát triển của nền tảng trực tuyến khiến giới trẻ dễ dàng tiếp cận với hàng hóa rẻ, đẹp, tiện lợi nhưng khó kiểm chứng. Nhiều bạn trẻ bị cuốn theo chiêu trò quảng cáo, chạy theo xu hướng, sẵn sàng bỏ qua tiêu chí chất lượng để chọn hàng giá rẻ. Có không ít người biết rõ rủi ro nhưng vẫn chọn mua hàng giả vì kinh tế eo hẹp. Tâm lý chuộng rẻ và sự thiếu hiểu biết về hậu quả đã khiến một bộ phận giới trẻ chủ động tiếp cận hàng giả mà không biết rằng, điều này đang hủy hoại chính sức khỏe của họ.

Bên cạnh giới trẻ, còn là những đối tượng thu nhập thấp. Một vòng xoáy nguy hiểm dần hình thành, người thu nhập thấp chọn hàng giả để tiết kiệm chi phí, nhưng nếu gặp biến chứng, hậu quả y tế lại cao gấp nhiều lần, đẩy gia đình vốn khó khăn càng thêm bế tắc. Sức khỏe bị ảnh hưởng, chi phí y tế tăng cao, cơ hội học tập và phát triển của con cái cũng bị tổn hại nghiêm trọng. Trước vấn nạn hàng giả, nhiều DN chân chính lo ngại rằng, trong thời gian tới, các phương thức thủ đoạn của các đối tượng sẽ tinh vi hơn, bài bản hơn. Các đối tượng cũng sẽ ứng dụng công nghệ số cho việc vi phạm pháp luật trong hoạt động thương mại nhằm trục lợi bất chính. Đặc biệt, việc ứng dụng công nghệ số ngày càng phổ biến trong hoạt động vi phạm: sử dụng máy móc hiện đại, công nghệ in 3D, trí tuệ nhân tạo (AI), thậm chí video giả mạo (deepfake) để quảng cáo, mô phỏng thương hiệu. Những sản phẩm giả này không dễ phân biệt bằng mắt thường, khiến người tiêu dùng mất khả năng tự bảo vệ mình và càng dễ sa bẫy.

Vấn nạn hàng giả, hàng nhái không chỉ là vấn đề kinh tế. Nó đang trở thành một khối u ác tính gặm nhấm niềm tin của người dân, đầu độc giới trẻ, đẩy các gia đình nghèo vào vòng luẩn quẩn nghèo – bệnh – nghèo. Nghiêm trọng hơn, thế hệ trẻ, những người sẽ định hình tương lai đất nước đang bị tổn thương cả về thể chất lẫn tinh thần, trước khi đủ sức nhận ra mình cần chiến đấu với cái gì.

(Còn nữa)

	Cần xây dựng thói quen tiêu dùng văn minh
	Không khoan nhượng với buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả trong lĩnh vực y tế
	Chống hàng giả, buôn lậu: trận chiến cam go